Funkcje religii
Perspektywa funkcjonalistyczna, która wywodzi się z pracy Emile’a Durkheima na temat religii, podkreśla społeczną rolę religii.
Cele nauczania
Wyjaśnij, jak funkcjonaliści postrzegają cel religii w społeczeństwie
Kluczowe wnioski
Kluczowe punkty
- Tradycja pozytywistyczna zachęca do badania społeczeństwa przy użyciu beznamiętnych i naukowych metod.
- Emile Durkheim argumentował, że religia zapewnia spójność społeczną i kontrolę społeczną, aby utrzymać społeczeństwo w solidarności społecznej.
- Świadomość zbiorowa, która jest fuzją wszystkich naszych indywidualnych świadomości, tworzy własną rzeczywistość.
- Krytycy podejścia funkcjonalistycznego wskazują, że religia może być dysfunkcjonalna. Na przykład, religia może zachęcać do przemocy fundamentalistyczne grupy religijne.
Kluczowe pojęcia
- kontrola społeczna: każda kontrola, formalna lub nieformalna, która jest sprawowana przez grupę, zwłaszcza przez rówieśników
- spójność społeczna: Więzi lub „klej”, które utrzymują stabilność w społeczeństwie.
Funkcje religii
Strukturalno-funkcjonalne podejście do religii ma swoje korzenie w pracy Emile’a Durkheima na temat religii. Durkheim twierdził, że religia jest, w pewnym sensie, celebracją, a nawet (samo)czczeniem ludzkiego społeczeństwa. Biorąc pod uwagę to podejście, Durkheim zaproponował, że religia pełni trzy główne funkcje w społeczeństwie: zapewnia spójność społeczną, aby pomóc w utrzymaniu solidarności społecznej poprzez wspólne rytuały i wierzenia, kontrolę społeczną, aby egzekwować moralność i normy oparte na religii, aby pomóc w utrzymaniu zgodności i kontroli w społeczeństwie, oraz oferuje znaczenie i cel, aby odpowiedzieć na wszelkie pytania egzystencjalne. Co więcej, Durkheim sytuował się w tradycji pozytywistycznej, co oznacza, że uważał swoje badania społeczeństwa za beznamiętne i naukowe. Był głęboko zainteresowany problemem tego, co trzyma złożone, nowoczesne społeczeństwa razem. Religia, jak twierdził, była wyrazem spójności społecznej.
Religia dla Durkheima nie jest wyimaginowana, choć pozbawia ją tego, co wielu wierzących uważa za istotne. Religia jest bardzo realna; jest wyrazem samego społeczeństwa, i rzeczywiście, nie ma społeczeństwa, które nie miałoby religii. Jako jednostki postrzegamy siłę większą od nas samych i nadajemy temu postrzeganiu nadprzyrodzone oblicze. Następnie wyrażamy się religijnie w grupach, co dla Durkheima sprawia, że siła symboliczna jest większa. Religia jest wyrazem naszej zbiorowej świadomości, która jest fuzją wszystkich naszych indywidualnych świadomości, które następnie tworzą własną rzeczywistość.
Wynika z tego, że mniej złożone społeczeństwa, takie jak australijscy Aborygeni, mają mniej złożone systemy religijne, obejmujące totemy związane z poszczególnymi klanami. Im bardziej złożone jest dane społeczeństwo, tym bardziej złożony jest jego system religijny. W miarę jak społeczeństwa wchodzą w kontakt z innymi społeczeństwami, pojawia się tendencja, by systemy religijne w coraz większym stopniu podkreślały uniwersalizm. Jednak w miarę jak podział pracy sprawia, że jednostka wydaje się ważniejsza, systemy religijne coraz bardziej skupiają się na indywidualnym zbawieniu i sumieniu.
Podstawową krytyką strukturalno-funkcjonalnego podejścia do religii jest to, że pomija ono dysfunkcje religii. Na przykład, religia może być używana do usprawiedliwiania terroryzmu i przemocy. Religia często była uzasadnieniem i motywacją do wojny. W pewnym sensie nadal pasuje to do podejścia strukturalno-funkcjonalnego, ponieważ zapewnia spójność społeczną wśród członków jednej ze stron konfliktu. Na przykład, spójność społeczna wśród członków grupy terrorystycznej jest wysoka, ale w szerszym sensie, religia w oczywisty sposób prowadzi do konfliktu, nie kwestionując jej działań przeciwko innym członkom społeczeństwa.
Kościół katolicki zbierający się na mszę: Nabożeństwo do Matki Bożej