Ocena | Biopsychologia | Porównawcza | Poznawcza | Rozwojowa | Językowa | Różnice indywidualne | Osobowość | Filozofia | Społeczne |
Metody | Statystyka |Kliniczne | Edukacyjne | Przemysłowe |Przedmioty zawodowe | Psychologia światowa |
Biologiczne:Genetyka behawioralna – Psychologia ewolucyjna – Neuroanatomia – Neurochemia – Neuroendokrynologia -Neuroscience – Psychoneuroimmunologia – Psychologia fizjologiczna – Psychofarmakologia(Indeks, Zarys)
W neuronauce, pobudzający potencjał postsynaptyczny (EPSP) to chwilowy wzrost potencjału błony postsynaptycznej spowodowany przepływem dodatnio naładowanych jonów do komórki postsynaptycznej. Są one przeciwieństwem hamujących potencjałów postsynaptycznych (IPSP), które zazwyczaj są wynikiem napływu jonów ujemnych do komórki. Potencjał postsynaptyczny określa się jako pobudzający, jeśli ułatwia on neuronowi wyzwolenie potencjału czynnościowego. EPSPs może być również wynikiem zmniejszenia wypływu ładunków dodatnich, podczas gdy IPSPs są czasami spowodowane zwiększeniem wypływu ładunków dodatnich. Przepływ jonów, który powoduje EPSP, to pobudzający prąd postsynaptyczny (EPSC).
EPSP, podobnie jak IPSP, są stopniowane (tzn. mają efekt addytywny). Kiedy wiele EPSP występuje na pojedynczym skrawku błony postsynaptycznej, ich łączny efekt jest sumą poszczególnych EPSP. Większe EPSP skutkują większą depolaryzacją błony i tym samym zwiększają prawdopodobieństwo, że komórka postsynaptyczna osiągnie próg do wyzwolenia potencjału czynnościowego.
Przegląd
EPSP w żywych komórkach są wywoływane chemicznie. Kiedy aktywna komórka presynaptyczna uwalnia neurotransmitery do synapsy, niektóre z nich wiążą się z receptorami na komórce postsynaptycznej. Wiele z tych receptorów zawiera kanał jonowy zdolny do przepuszczania dodatnio naładowanych jonów do lub z komórki (takie receptory nazywane są receptorami jonotropowymi). W synapsach pobudzających, kanał jonowy zazwyczaj wpuszcza sód do komórki, generując pobudzający prąd postsynaptyczny. Ten depolaryzujący prąd powoduje wzrost potencjału błony, EPSP.
Cząsteczki pobudzające
Neuroprzekaźnikiem najczęściej związanym z EPSP jest aminokwas glutaminian i jest on głównym neuroprzekaźnikiem pobudzającym w ośrodkowym układzie nerwowym. Jego wszechobecność w synapsach pobudzających spowodowała, że nazywany jest neuroprzekaźnikiem pobudzającym. W złączu nerwowo-mięśniowym w powstawaniu EPSP (zwanych potencjałami płytki końcowej, EPP) pośredniczy neuroprzekaźnik acetylocholina. Jednakże, klasyfikowanie neuroprzekaźników jako takich jest technicznie niepoprawne, ponieważ istnieje kilka innych czynników synaptycznych, które pomagają określić pobudzające lub hamujące działanie neuroprzekaźnika.
Spontaniczne EPSP
Uwolnienie pęcherzyków neuroprzekaźnika z komórki presynaptycznej jest probabilistyczne. W rzeczywistości, nawet bez stymulacji komórki presynaptycznej, pęcherzyki będą od czasu do czasu uwalniane do synapsy, generując EPSP. Bernard Katz był pionierem w badaniu tych spontanicznych EPSPs (często nazywanych miniaturowymi potencjałami płytki końcowej) w 1951 roku, ujawniając kwantową naturę transmisji synaptycznej. Wielkość kwantowa może być wtedy zdefiniowana jako odpowiedź synaptyczna na uwolnienie neuroprzekaźnika z pojedynczej pęcherzyka, podczas gdy zawartość kwantowa to liczba efektywnych pęcherzyków uwolnionych w odpowiedzi na impuls nerwowy.
Pola EPSP
EPSP są zwykle rejestrowane przy użyciu elektrod wewnątrzkomórkowych. Sygnał zewnątrzkomórkowy z pojedynczego neuronu jest niezwykle mały i dlatego prawie niemożliwy do zarejestrowania. Jednakże, w niektórych obszarach mózgu, takich jak hipokamp, neurony są ułożone w taki sposób, że wszystkie otrzymują sygnały synaptyczne w tym samym obszarze. Ponieważ neurony te znajdują się w tej samej orientacji, sygnały zewnątrzkomórkowe pochodzące z pobudzenia synaptycznego nie znoszą się, lecz raczej sumują, dając sygnał, który można łatwo zarejestrować za pomocą elektrody polowej. Ten pozakomórkowy sygnał zarejestrowany z populacji neuronów to potencjał pola. W badaniach nad LTP w hipokampie często podaje się rysunki pokazujące pole EPSP (fEPSP) w warstwie promienistej CA1 w odpowiedzi na stymulację boczną Schaffera. Jest to sygnał widziany przez elektrodę zewnątrzkomórkową umieszczoną w warstwie apikalnych dendrytów neuronów piramidowych CA1. Kolaterale Schaffera tworzą synapsy pobudzające na tych dendrytach, a więc kiedy są one aktywowane, w stratum radiatum pojawia się zlew prądu: pole EPSP.
Uwagi
- ^ Funkcjonalnie EPSP i miniaturowe potencjały płytkowe (mEPP) są identyczne. Nazwa potencjał płytki końcowej jest używana, ponieważ badania Katza zostały przeprowadzone na złączu nerwowo-mięśniowym, którego komponent włókien mięśniowych jest powszechnie nazywany płytką motoryczną.