Ryc. 2. Czerwona plama o wymiarach 2 × 1 cm na plecach (przypadek 2).
Rozpoznanie
Przeżycie w czerniaku złośliwym jest silnie związane z grubością guza i inwazją tkanek w momencie rozpoznania (1, 3), co sprawia, że wczesne wykrycie i diagnostyka mają kluczowe znaczenie.
Czerniak melanotyczny stanowi 2% (2) wszystkich czerniaków i może być czerniakiem pierwotnym, nawrotem wcześniejszego czerniaka barwnikowego lub przerzutem z pierwotnego czerniaka barwnikowego (2, 4). Choroba dotyczy głównie kobiet w średnim wieku, przy czym stosunek liczby kobiet do liczby mężczyzn wynosi 5:1 (5). Mężczyźni dotknięci chorobą mają bardzo jasną skórę i są nieco starsi. Choroba dotyczy głównie obszarów wystawionych na działanie promieni słonecznych, w tym twarzy w ponad 50% przypadków, a następnie kończyn, ramion i pleców. Biopsja jest niezbędna do postawienia diagnozy. Leczeniem z wyboru jest szerokie wycięcie chirurgiczne (2, 4, 5).
Diagnostyka jest wyzwaniem klinicznym, ponieważ zmiana może być mylona z wypryskiem, łuszczycą, trądzikiem różowatym, rogowaceniem aktynowym i łojotokowym, ziarniniakiem obrączkowatym, toczniem rumieniowatym dyskoidalnym, chorobą Bowena, a także rakiem podstawnokomórkowym (2). Rokowanie jest często gorsze, co przypisuje się głównie opóźnieniu w postawieniu diagnozy (6).
Czerniak złośliwy jest wielką maskaradą, a nasze przypadki podkreślają trudności w rozpoznaniu klinicznym. W każdym przypadku utrzymującej się nie ustępującej zmiany rumieniowej zaleca się wysoki indeks podejrzliwości i niski próg do wykonania biopsji skóry. U naszych pacjentów wykonano diagnostyczną biopsję skóry z powodu nietypowego obrazu i podejrzenia nieczerniakowego raka skóry. U żadnego z nich nie wykonano zalecanej biopsji z marginesem wycięcia 2 mm. Niezwykle istotne jest, aby dermatolodzy pamiętali o rozpoznaniu czerniaka amelanotycznego w przypadku nietypowej prezentacji czerwonej plamy.
1. MacKie RM, Hole D, Hunter JA, Rankin R, Evans A, Mc Klaren K, et al. Cutaneous malignant melanoma in Scotland: incidence, survival and mortality 1979-94. BMJ 1997; 315: 1117-1121.
2. Rahbari H, Nabai H, Mehregan AH, Mehregan DA, Mehregan DR, Lipinski J. Amelanotic lentigo maligna melanoma. Cancer 1996; 77: 2052-2057.
3. Breslow A. Thickness, cross-sectional areas and depth of invasion in the prognosis of cutaneous melanoma. Ann Surg 1970; 172: 902-908.
4. Ara M, Maillo C, Martin R, Grasa MP, Carapeto FJ. Recurrent lentigo maligna as amelanotic lentigo maligna melanoma. J Eur Acad Derm Venereol 2002; 16: 506-510.
5. Conrad N, Jackson B, Goldberg L. Amelanotic lentigo maligna melanoma: a unique case presentation. Dermatol Surg 1999; 25: 408-411.
6. Huvos AG, Shah JP, Goldsmith HS. A clinicopathologic study of amelanotic melanoma. Surg Gynecol Obstet 1972; 135: 917-920.
5.