Mięso zwierząt łownych odnosi się do ssaków i ptaków lądowych – dzikich lub hodowlanych – które nie są zwykle uważane za zwierzęta domowe (następujące zwierzęta są szczególnie wyłączone: bydło, świnie domowe, owce i kozy, domowe zwierzęta nieparzystokopytne, ptactwo domowe, indyki, perliczki, kaczki i gęsi).
Świeże mięso oznacza mięso, które nie zostało poddane żadnemu procesowi konserwującemu innemu niż schładzanie, zamrażanie lub szybkie zamrażanie, w tym mięso pakowane próżniowo lub w kontrolowanej atmosferze. Definicja „świeżego mięsa” jest określona w załączniku I do rozporządzenia (WE) nr 853/2004.
Świeże mięso zwierząt łownych musi spełniać wymogi w zakresie zdrowia zwierząt ustanowione w przepisach mających zastosowanie do każdej klasyfikacji zwierząt łownych. Klasyfikacja ta opiera się zarówno na gatunku zwierzęcia, jak i na jego pochodzeniu. W związku z tym istnieje wyraźne rozróżnienie między:
- świeżym mięsem zwierząt łownych, oraz
- świeżym mięsem zwierząt dzikich utrzymywanych w warunkach fermowych
Ogólne przepisy zdrowotne dotyczące handlu lub wprowadzania do Unii Europejskiej (UE) świeżego mięsa zwierząt łownych przeznaczonego do spożycia przez ludzi
- Dyrektywa Rady 2002/99/WE stanowi podstawę prawną dla wszystkich przepisów dotyczących zdrowia zwierząt regulujących produkcję, przetwarzania, dystrybucji i wprowadzania produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do spożycia przez ludzi
- Rozporządzenie (WE) nr 178/2002, rozporządzenie (WE) nr 852/2004,rozporządzenie (WE) nr 853/2004, rozporządzenie (WE) nr 854/2004 i rozporządzenie (WE) 882/2004 stanowią podstawę prawną przepisów dotyczących zdrowia publicznego w handlu i przywozie
Wprowadzanie świeżego mięsa zwierząt łownych do UE
Harmonizacja zapewnia stosowanie tych samych wymogów dotyczących wprowadzania świeżego mięsa zwierząt łownych we wszystkich krajach UE i zapobiega wprowadzaniu na terytorium UE świeżego mięsa zwierząt łownych, które może być nosicielem chorób zakaźnych niebezpiecznych dla zwierząt gospodarskich lub ludzi.
Zasady te mają również zastosowanie do przesyłek, które są w tranzycie i/lub tymczasowo przechowywane w UE. W zależności od ryzyka, jakie mogą stanowić, takie świeże mięso dziczyzny jest zwolnione z wymogów dotyczących zdrowia publicznego, ale musi spełniać wymogi dotyczące zdrowia zwierząt.
Ogólnie:
- Państwo trzecie pochodzenia musi uzyskać zezwolenie na wprowadzenie świeżego mięsa dziczyzny do UE.
- Zakład pochodzenia musi być zatwierdzony i dopuszczony jako zakład, z którego określone świeżemięso zwierząt łownych możebyć wprowadzane do UE
- Państwo trzecie pochodzenia musi posiadać zatwierdzony plan pozostałości dla odpowiednich gatunków zwierząt
Państwo trzecie musi spełnić określone wymogi, aby uzyskać zezwolenie na wprowadzenie świeżego mięsa zwierząt łownych. Najważniejsze aspekty, które należy ocenić przed wydaniem zezwolenia, to:
- organizacja, struktura, kompetencje i uprawnienia służb weterynaryjnych
- ustawodawstwo państwa trzeciego
- przepisy państwa dotyczące zapobiegania i zwalczania chorób zwierząt
- stan zdrowia zwierząt gospodarskich, innych zwierząt domowych i dzikich zwierząt
- regularność i szybkość informacji o zakaźnych chorobach zwierząt dostarczanych przez państwo trzecie Komisji Europejskiej i Światowej Organizacji Zdrowia Zwierząt (OIE)
- wymogi zdrowotne dotyczące produkcji, produkcji, przeładunku, przechowywania i wysyłki produktów pochodzenia zwierzęcego
Audyty
Przed uzyskaniem przez państwo trzecie zezwolenia na wprowadzenie do UE świeżego mięsa pochodzącego ze zwierząt łownych Komisja może przeprowadzić audyt w celu sprawdzenia, czy wszystkie kryteria przewidziane w prawodawstwie UE są właściwie spełnione.
Zatwierdzone państwa trzecie
W oparciu o zasady zawarte w prawodawstwie UE i wyniki audytu przeprowadzonego przez Komisję państwo trzecie może zostać dodane do wykazu państw trzecich posiadających zezwolenie na wprowadzanie świeżego mięsa zwierząt łownych. Przed wywozem świeżego mięsa z dziczyzny do UE państwo trzecie musi zostać wpisane do odpowiedniego wykazu, zgodnie z pochodzeniem mięsa z dziczyzny (utrzymywane w warunkach fermowych/dzikie) i gatunkiem:
- Państwa trzecie upoważnione do wprowadzania do UE świeżego mięsa z niektórych zwierząt kopytnych utrzymywanych w warunkach fermowych i zwierząt łownych są wymienione w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 206/2010.
- Państwa trzecie, którym zezwolono na wprowadzanie do UE świeżego mięsa z dzikiego ptactwa utrzymywanego w warunkach fermowych i dzikiego ptactwa łownego, są wymienione w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 798/2008.
- Państwa trzecie upoważnione do wprowadzania do UE świeżego mięsa królików utrzymywanych w warunkach fermowych, dzikich królików, zajęcy i niektórych dzikich ssaków lądowych są wymienione w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 119/2009.
Powyższe rozporządzenia zawierają szczegółowe informacje na temat wymogów dotyczących zdrowia zwierząt oraz odpowiednie wzory świadectw weterynaryjnych, które są wymagane w celu zapewnienia bezpiecznego wprowadzania świeżego mięsa zwierząt łownych do UE. Takie świadectwo weterynaryjne musi towarzyszyć wszystkim przesyłkom świeżego mięsa dziczyzny wprowadzanym do UE.
Na podstawie oceny sytuacji chorobowej w państwie trzecim mogą być konieczne szczególne warunki związane z ograniczeniami geograficznymi, czasowymi lub dotyczącymi kategorii produktów w celu zmniejszenia potencjalnego ryzyka choroby. Jest to ustanowione i odzwierciedlone w wymogach zawartych w świadectwach weterynaryjnych.
Upoważnione zakłady
Wszystkie przywozy świeżego mięsa zwierząt łownych do UE muszą pochodzić z zatwierdzonego zakładu (rzeźni, zakładu przetwórstwa dziczyzny itp.), który został w tym celu upoważniony i umieszczony w wykazie. Państwa trzecie są odpowiedzialne za uaktualnianie wykazów zakładów i informowanie Komisji o wszelkich zmianach. Wykazy zakładów w krajach trzecich, które są upoważnione do produkcji świeżego mięsa, są publikowane na stronie internetowej Komisji.
Świadectwa weterynaryjne
Świadectwa weterynaryjne dla świeżego mięsa dziczyzny są ustanowione w prawodawstwie, jak wskazano powyżej w odniesieniu do wykazu krajów trzecich. Różne świadectwa weterynaryjne odzwierciedlają różną podatność na choroby i warunki hodowli różnych rodzajów zwierząt łownych, w tym zwierząt dzikich i hodowlanych.
Zdrowie publiczne
Należy spełnić pewne wymogi w zakresie zdrowia publicznego. Na przykład państwo trzecie musi posiadać zatwierdzony plan monitorowania „pozostałości”.
Dobrostan zwierząt
Wymogi dotyczące dobrostanu zwierząt w czasie uboju muszą być spełnione zgodnie z prawodawstwem UE.
Inspekcje graniczne i identyfikowalność
Mięso zwierząt łownych wprowadzane do UE jest poddawane inspekcji w punkcie kontroli granicznej UE (BIP) – wymienionym w załączniku I do decyzji Komisji 2009/821/WE – gdzie urzędowi lekarze weterynarii państw UE zapewniają, że mięso zwierząt łownych spełnia wszystkie wymogi przewidziane w prawodawstwie UE. W dyrektywie Rady 97/78/WE ustanowiono zasady regulujące organizację kontroli weterynaryjnych produktów pochodzenia zwierzęcego wprowadzanych do UE z państw trzecich.
TRACES (TRAde Control and Expert System) to system informatyczny zarządzający kontrolami przywozu w punktach kontroli granicznej i zapewniający identyfikowalność oraz jednolite kontrole w UE.
Importerzy muszą przestrzegać procedur określonych w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 136/2004 przed, w trakcie i po wprowadzeniu towarów pochodzenia zwierzęcego do UE przez punkt kontroli granicznej.
Wskazówki
Więcej informacji i wskazówek można znaleźć w części Sprawy międzynarodowe – Warunki przywozu.
Wskazówki dotyczące przywozu.