Jedną z bardziej pamiętnych scen w Parku Jurajskim z 1993 roku jest ta, w której grzebieniasty, Dilophosaurus pluje toksycznym jadem w irytującego komputerowego nerda Dennisa Nedry’ego, który podczas ulewy próbuje dostać się do doku ze skradzionymi próbkami embrionów. Jego los zostaje przypieczętowany, gdy wraca do swojego niesprawnego Jeepa i próbuje wydobyć pojazd z błotnej lawiny, a zamiast tego znajduje się gospodarzem prehistorycznego posiłku.
Nowa praca badawcza paleontologów z Uniwersytetu w Teksasie, opublikowana w Journal of Paleontology, przepisuje oficjalne księgi rekordów na temat Dilophosaurs, malując je w zupełnie innym świetle, niż zostały przedstawione w kultowym przeboju reżysera Stevena Spielberga.
Nie wiedząc wiele o tym uderzającym stworzeniu, autor powieści źródłowej, Michael Crichton, projektanci Stan Winston i scenarzyści studyjni wzięli kilka swobód z tym, jak Dilophosaurus został przedstawiony, atrybutów, które teraz okazują się być szalenie niedokładne.
Credit: Jurassic Park/Universal Studios
Ostatnie odkrycia ujawniły, że Dilophosaurus był znacznie większy, niż przedstawiono go w filmie, często dorastając do długości 20 stóp, przechylając szalę na prawie 700 funtów, i był znacznie mniej jaszczurowaty, a bardziej ptakopodobny, niż początkowo sądzili filmowcy i paleontolodzy. Obecnie szacuje się, że dorosły osobnik w pełni rozwinięty jest o połowę mniejszy od przeciętnego Tyrannosaurusa Rexa. Istniał on mniej więcej 183 miliony lat temu, w okresie wczesnojurajskim.
„To całkiem sporo najlepiej i najgorzej znanych dinozaurów” – wyjaśnił w oświadczeniu prasowym główny autor badania Adam Marsh. „Do czasu tego badania nikt nie wiedział, jak wyglądał Dilophosaurus ani jak ewoluował. Dilophosaurus jest wyraźnie stworzony do bycia wielkim makroprzestępcą. Jest to zwierzę o dużej masie ciała, które zostało stworzone do zjadania innych zwierząt.”
Credit: Brian Engh / The Saint George Dinosaur Discovery Site
Poprzednie opisy stworzenia podkreślały jego cienki kostny grzebień czaszki, wibrujący kołnierz szyjny, który rozbłyskał, gdy był zły lub sprowokowany, słabą, niedorozwiniętą szczękę i zdolność do wyrzucania paraliżującego goo dla taktyki obronnej lub do zdejmowania zdobyczy. Ale w przeciwieństwie do tych błędnych, fabularyzowanych portretów, Marsh i jego ekipa odkryli, że Dilophosaurus posiadał potężny zestaw szczęk i układ kostny wzmocniony kieszeniami powietrznymi podobnymi do tych, jakie mają współczesne ptaki.
W 1940 roku na terenie Navajo Nation Land w pobliżu Tuba City w Arizonie odkopano pierwsze skamieniałe szczątki Dilophosaurus, które Marsh zbadał, by stworzyć dokładniejszy opis zachowania i wyglądu fizycznego tej bestii.
Poprzez zastosowanie algorytmu do porównania i skontrastowania szeregu dostępnych szczątków z początkową skamieliną, Marsh był w stanie nie tylko potwierdzić, że to Dilophosaurus, ale także ujawnić wielką lukę ewolucyjną, by wywnioskować, że gdzieś tam mogą istnieć nieodkryci kuzyni.
Wcześniejsze prace badawcze sięgające 1954 roku pozwalały w najlepszym razie na mętny obraz opisu dinozaura.
Kredyt: UT/Skull reconstruction by Brian Engh, commissioned by The Saint George Dinosaur Discovery Site.
Do swoich odkrywczych badań Marsh i jego zespół mogli obejrzeć dobrze znane okazy Dilophosaurus należące do formacji Kayenta w Arizonie i będące własnością Navajo Nation. W Muzeum Paleontologii Uniwersytetu Kalifornijskiego znajdują się trzy z tych szkieletów, natomiast w Muzeum Historii Ziemi w Jackson School para odkryta przez współautora badań Timothy’ego Rowe’a.
„Jednym z najważniejszych obowiązków naszego muzeum jest kuratela” – powiedział Matthew Brown, dyrektor Zbiorów Paleontologii Kręgowców. „Jesteśmy bardzo podekscytowani, że możemy pomóc w udostępnieniu tych ikonicznych skamieniałości Navajo Nation światu poprzez badania i działania edukacyjne, a także zachować je dla przyszłych pokoleń.”