Charakterystyka badania
Badanie obejmuje charakterystykę dokumentów wybranych do realizacji celów i ustaleń zawartych w każdym dokumencie. Informacje istotne dla badania zawarte w 41 dokumentach zostały wyodrębnione i odpowiednio wykorzystane jako informacje jakościowe, co podsumowano w Tabeli 1, a ilościowe w Tabeli 2 i na rycinach 2, 3, 4, 5, 6.
Powszechność HIV
Badania i oceny przeprowadzone w Addis Abebie, takie jak EDHS i EPHIA wykazały, że rozpowszechnienie HIV wynosi odpowiednio 4,7, 5,2, 3,4 i 3,1% (Tabela 2). Około 104 851 PLHIV mieszka w Addis Abebie, co stanowi prawie 17,7% populacji PLHIV w kraju, podczas gdy stanowi ona 3,5% całkowitej populacji kraju.
Prewalencja HIV w Addis Abebie na podstawie obserwacji opieki przedporodowej (ANC) w latach 2005-2014 mieści się w zakresie od najniższej w 2012 r. (4,4%) do najwyższej w 2005 r. (12,1%). Rozpowszechnienie jest stosunkowo wyższe w 2014 roku (5,5%) niż w 2012 roku (4,4%). Ponadto, prewalencja z raportu nadzoru nad zapobieganiem zakażeniom od matki do dziecka (PMTCT) z 2016 roku (1,8%) jest niższa niż prewalencja z raportu nadzoru nad ANC z 2014 roku (Ryc. 2).
Hotspotowe obszary transmisji HIV
Najczęstsze hot spoty w Addis Abebie to obszary, w których koncentrują się bary, sklepy spożywcze, pensjonaty, domy gościnne, hotele, domy publiczne, domy masażu, domy khatu, domy shishy, kluby nocne, lokale z alkoholem i miejsca odwiedzane przez turystów. Jako obszary hotspot wymieniane są również kondominia, ponieważ osoby świadczące usługi seksualne powszechnie wynajmują kondominia i stają się one centrum transakcji seksualnych. Istnieją różne behawioralne, biologiczne i społeczno-ekonomiczne czynniki ryzyka, które napędzają epidemię w tych obszarach, a także w populacji ogólnej.
Faktory związane z napędzaniem epidemii
Faktory behawioralne
Niska kompleksowa wiedza na temat HIV/AIDS; alkohol i khat, shisha, nadużywanie substancji; przemoc ze względu na płeć, w tym gwałty; seks z wieloma partnerami; praktyki niebezpiecznego seksu i niekonsekwentne stosowanie prezerwatyw; oraz niezadowolenie z życia seksualnego w małżeństwie należą do głównych behawioralnych czynników ryzyka predysponujących do rozprzestrzeniania się HIV. Według badania przeprowadzonego przez OSSHD 72,5% osób zażywających narkotyki drogą wewnątrzżylną (IDU) w Addis Abebie miało zwyczaj ponownego używania igły i strzykawki. Ponadto wczesny debiut seksualny, wpływ rówieśników na młode dziewczęta, aby angażowały się w seks transakcyjny, sprzedawanie dziewictwa, niewierność małżeńska i dzielenie się chłopakiem/dziewczyną zostały zidentyfikowane jako czynniki ryzyka transmisji HIV. W innych badaniach odsetek mężczyzn, którzy uprawiali seks z partnerkami niebędącymi w związku małżeńskim, niebędącymi konkubentami, jest najwyższy w Addis Abebie (26%) w porównaniu z krajem (16%). W Addis Abebie, najwyższa średnia liczba partnerów seksualnych w ciągu całego życia zgłoszona przez mężczyzn wynosi 5,2; i 72,4% kobiet i 41,8% mężczyzn zgłosiło użycie prezerwatywy podczas ostatniego stosunku seksualnego z nieregularnym partnerem .
Faktory biologiczne
Dyskordanckie pary mają najwyższe ryzyko nabycia HIV. Spośród wszystkich par HIV pozytywnych w Addis Abebie, 4,3% z nich było niezgodnych. Odsetek ujawnień diagnozy HIV/AIDS dzieciom zakażonym HIV jest niski. Prawie jedno na dziesięć niemowląt narażonych na zakażenie HIV staje się HIV pozytywne w Etiopii. Dwa i 4 % niemowląt narażonych na zakażenie HIV było zakażonych HIV odpowiednio do 6 i 18 miesiąca życia. Niewielkie jest wykorzystanie usług wczesnej diagnostyki niemowląt (EID). Pochodzenie z obszarów wiejskich, poród domowy, brak zrozumienia skuteczności ART, negatywne wpływy religijne i mieszane praktyki karmienia niemowląt zwiększyły ryzyko przeniesienia HIV na dzieci.
Czynniki społeczno-ekonomiczne
Istnieją różne czynniki społeczno-ekonomiczne przyczyniające się do wysokiej epidemii HIV w mieście. Wysoka koncentracja FSW jako środka utrzymania; niski status społeczno-ekonomiczny; rosnąca liczba praktyk seksualnych w domach masażu; praktyka seksu międzypokoleniowego; duża liczba placówek takich jak bary, hotele, restauracje, cukiernie, kluby dzienne i nocne, domy publiczne, pensjonaty, lokalne pijalnie i domy gościnne; zaangażowanie portierów, pośredników i właścicieli hoteli w ułatwianie młodym dziewczętom uprawiania seksu transakcyjnego; rosnąca liczba budów i zakładów przemysłowych prowadząca do wzrostu liczby robotników dziennych ze wszystkich części kraju; życie w grupach w celu dzielenia się czynszem; duża obecność kin, które pokazują pornografie; wirtualne spotkania w celu umawiania się na randki i relacje seksualne; obecność nagiego tańca i usług call girls; obsługa sklepów kosmetycznych i odzieżowych w celu dystrybucji narkotyków; rosnąca liczba migracji i odwiedzających; zmiany kulturowe i pogorszenie moralności są społeczno-ekonomicznymi czynnikami ryzyka. Podobnie, brak ośrodków rekreacyjnych dla młodzieży, rozwody i wdowieństwo są czynnikami pogarszającymi rozprzestrzenianie się HIV w mieście.
Populacje kluczowe i priorytetowe
Badanie MARPs wykazało, że częstość występowania infekcji HIV wynosiła 23% u samoidentyfikujących się FSWs i 4,5% u kierowców ciężarówek; 4,2% w więzieniach i 5,7% wśród pracowników mobilnych. Około 15,5% kierowców ma błędne przekonania na temat metod zapobiegania HIV. Według ostatnich szacunków, w Etiopii jest około 200 000 FSWs . Większość FSWs (57,5%) ma 24 lata i mniej, a około 14% ma 19 lat lub mniej. Badanie MARPs wykazało również, że liczba FSWs w Addis Abebie została oszacowana na 10 267. Prewalencja HIV wśród FSWs jest czterokrotnie wyższa niż w populacji ogólnej.
Ogółem szacuje się, że w Addis Abebie znajduje się 4068 IDUs . Większość (72,5%) IDU z Addis Abeby miała zwyczaj ponownego używania igieł i strzykawek. Spośród 177 mieszkańców Addis Abeby, którzy twierdzili, że testowali się w kierunku HIV, 70 (39,5%) ujawniło się jako osoby zakażone HIV. Ponadto, prewalencja HIV wśród IDUs w Addis Abebie wynosi 6, a 40% IDUs zgłosiło, że kiedykolwiek dzieliło się igłami. Ponadto, wśród IDU będących nosicielami HIV, 60% zgłosiło dzielenie się igłą podczas ostatniej iniekcji. Liczba mężczyzn IDU jest wyższa niż kobiet w stosunku 9:1, a 3/4 IDU było w wieku poniżej 35 lat.
W Addis Abebie, po zidentyfikowaniu FSW jako KP, określono również różne populacje priorytetowe. Populacje priorytetowe (PPs) to osoby rozwiedzione i owdowiałe; HIV-negatywni partnerzy w niezgodnych parach; kierowcy ciężarówek i taksówek na długich trasach oraz ich pomocnicy; klienci płacący i niepłacący („Balukas”) osób świadczących usługi seksualne; osoby zaangażowane w seks transakcyjny, w tym sugar daddies i mummies oraz kelnerki; robotnicy pracujący na co dzień na budowach i w fabrykach; IDU; pośrednicy, menedżerowie i pracownicy barów, sklepów spożywczych, pensjonatów, domów gościnnych, hoteli, lokalnych pijalni, domów masażu i domów shishy; oraz podatni na zagrożenia nastolatkowie i młodzież (imigranci ze wszystkich części kraju, osoby powracające z migracji, pokojówki domowe, dzieci ulicy, studenci szkół średnich i uczniowie szkół nocnych).
Interwencje związane z transmisją HIV
Interwencje behawioralne
Komunikacja zmiany zachowań (BCC), prowadzenie sesji edukacyjnych dla rówieśników i na zewnątrz, przekazywanie wiadomości za pomocą mini-mediów i mass-mediów, promocja prezerwatyw i szkolenia w zakresie umiejętności życiowych są powszechnymi interwencjami behawioralnymi. Średnia krajowa dystrybucji prezerwatyw wśród osób z grupy MARPs wynosi 43,9% planu, podczas gdy w Addis Abebie było to 28,9% planu, czyli znacznie poniżej średniej krajowej. Podobnie, odsetek prezerwatyw rozprowadzanych wśród MARP jest bardzo niski, zaledwie 18,4% wszystkich prezerwatyw rozprowadzanych w mieście.
Interwencje strukturalne
Interwencje strukturalne mające na celu zmniejszenie podatności na zagrożenia lub zapewnienie dostępności usług są wdrażane, w tym wzmocnienie ekonomiczne, mapowanie i identyfikacja obszarów zapalnych i ryzykownych grup docelowych, ośrodki drop-in-centres (DIC), przemoc ze względu na płeć i kierowanie do innych.
Interwencje biomedyczne
Interwencje biomedyczne obejmują dystrybucję prezerwatyw, testowanie w kierunku HIV, badania przesiewowe i leczenie zakażeń przenoszonych drogą płciową, ART, PMTCT i planowanie rodziny oraz profilaktykę poekspozycyjną ART. Dodatkowo, profilaktyka przedekspozycyjna ART dla FSWs i par niezgodnych jest na etapie pilotażu. Ponad 10% beneficjentów BCC nigdy nie było testowanych na HIV. Niektórzy rodzice odmawiają swoim dzieciom zgody na dostęp do świadczeń testowania w kierunku HIV (HTS) i ART.
Czynniki behawioralne, społeczno-ekonomiczne i biomedyczne przyczyniły się do zaprzestania stosowania ART. Obciążenie pigułkami, strach przed stygmatyzacją i dyskryminacją, koszty i dostęp do transportu, efekty uboczne leków, problemy ekonomiczne w gospodarstwie domowym, długa podróż z powodu odległości od klinik ART, długi czas oczekiwania, picie alkoholu, palenie tytoniu, bycie z wyjściową liczbą CD4 200 komórek/mm3, posiadanie choroby psychicznej, bycie przykutym do łóżka, stan funkcjonalny i niezadowolenie z usług opieki zdrowotnej były czynnikami ryzyka dla przerwania ART. Mężczyźni byli najbardziej dotknięci przerwaniem leczenia z powodu przebywania z dala od domu. Ponad 6% FSW zakażonych HIV, które rozpoczęły leczenie ART, zgłosiło przerwanie leczenia na ponad siedem dni w ciągu trzech miesięcy poprzedzających ocenę. Po wprowadzeniu odstępów między wizytami, niektórzy pacjenci skarżą się na brak miejsca na przechowywanie sześciomiesięcznego zapasu ART, złe warunki przechowywania leków oraz preferencje dotyczące częstych wizyt kontrolnych. Z drugiej strony, pracownicy służby zdrowia są również zaniepokojeni przestrzeganiem zaleceń, biorąc pod uwagę rzadszy kontakt PLHIV ze służbą zdrowia.
Objęcie opieką i leczeniem HIV wskazało, że zasięg ART wynosi 74,6%, a zasięg testów na wiremię wynosi około 60% z 87,5% supresją wirusową wśród tych, którzy otrzymali testy na wiremię. Średnia krajowa dla pierwszego, drugiego i trzeciego roku 90-tego dla miejskiej Etiopii wynosi odpowiednio 72, 71 i 70,1%. VLS wśród nosicieli HIV w wieku 15-64 lat na obszarach miejskich jest zbliżona do wartości docelowej (70,1%), ale różni się w zależności od wieku, płci i regionu. Wskaźnik VLS jest wyraźnie niższy i wynosi 48,2% wśród młodzieży w wieku 15-24 lat w porównaniu z osobami dorosłymi powyżej 25 roku życia. Stan trzech 90-tek w Addis Abebie jest poniżej średniej krajowej dla miast. Status trzech 90-tek w Addis Abebie dla grupy wiekowej 0-64 lata jest niższy niż średnia krajowa, która wynosi: 65,2% dla pierwszej 90-tki, 63,3% dla drugiej 90-tki i 58,2% wszystkich PLHIV miało VLS z poziomem wiremii < 1000 kopii/ml. W Addis Abebie, całkowita liczba pacjentów przyjmujących ART wynosiła 94 240, a 3616 zostało nowo zarejestrowanych w okresie objętym raportem. Program Monitorowania Śmiertelności w Addis Abebie, wykorzystujący nadzór nad pochówkiem z metodą ustnej autopsji do identyfikacji AIDS i innych przyczyn zgonów, wykazał, że śmiertelność z powodu HIV/AIDS jest wyższa wśród kobiet (12,1%) w porównaniu z mężczyznami (9,5%). W Addis Abebie od 2007 do 2010 roku obserwowano ogólny trend spadkowy umieralności z powodu AIDS. Jednak począwszy od 2010 roku tendencja ta wydaje się ustabilizowana (ryc. 6).