Tutaj jest przepis lingwistyczny.
Przyjmij francuską gramatykę i składnię i dodaj angielskie czasowniki. Weź angielskie czasowniki i odmień je jak francuskie. Dorzuć słownictwo francuskich osadników z XVII wieku do francuskiej Akadii. Przetłumacz angielski idiom dosłownie na francuski. That’s Chiac.
That’s how you’ll get sentences like, „J’ai backé mon car dans la driveway.”
Jsai vraiment pas pourquoi but les „stilettos/claw” nails me freak slightly out. Jfeel sa pourai easily etre un deadly weapon
– Catherine (@Cath_Bourque) February 11, 2013
Chiac wyłonił się naturalnie z bliskiego kontaktu między francuskimi i angielskimi użytkownikami języka, który sięga aż do okresu kolonialnego. Osoby posługujące się językiem Chiac, noszące wspólne nazwiska Leblanc i Daigle, wywodzą się z wczesnych osadników francuskich, którzy zachowali swoją kulturę wbrew trudnym przeciwnościom losu. W czasie deportacji w 1755 roku Brytyjczycy wysiedlili 10 000 Akadyjczyków, z których wielu powróciło do świata zdominowanego przez język angielski.
Jego potomkowie mówią w języku chiac, ale najlepiej nie za dużo – granice są subtelne i wynikają z obaw przed erozją kultury francuskiej.
Podczas gdy aktywiści i politycy walczyli o wyodrębnienie miejsca dla języka francuskiego w Nowym Brunszwiku, artyści i muzycy prowadzili rozwijającą się rozmowę o tym, gdzie Chiac mieści się w regionalnej tożsamości.
Dla Dano Leblanc, akadyjski zespół „1755” uświadomił mu w szkole średniej, że używa słownictwa, którego nie usłyszałby we francuskiej telewizji.
„Ich teksty były w języku Chiac i, wiesz, nagle zostało to zapisane, wiesz, w arkuszu z tekstami piosenek i w albumie i mogłeś to zobaczyć i nagle staliśmy się naprawdę świadomi sposobu, w jaki mówiliśmy.”
Jako dorosły, umieścił Chiac w telewizji, mówione przez animowanego superbohatera Acadieman.
Ten program był emitowany nie tylko w Nowym Brunszwiku, ale także w innych częściach Kanady.
Chiac nigdy nie był tak popularny jak dzisiaj, z muzykami Chiac Lisą LeBlanc i Radio Radio jeżdżącymi po Francji i Quebecu.
„Otrzymujemy z innych prowincji informacje, że niszczysz swój francuski”, mówi Marie Annick-Bisson, która zna LeBlanc i śledzi jej rosnący sukces. „Jeśli potrafimy mówić dobrze po francusku do innych ludzi, którzy mówią po francusku i mówimy po chiacku między sobą, to w czym problem?”
W tym odcinku zadajemy to pytanie najbardziej znanej pisarce regionu, France Daigle, członkom hip-hopowego zespołu Radio Radio, politykom i rodzicom.
SPIS TREŚCI
00:30 Obrót tarczy radiowej w Moncton, Nowy Brunszwik.
1:00 Kanada jest pełna polityk językowych, na poziomie prowincji, terytorium i miasta.
2:35 Chiac to nie Franglais.
Courtesy Dano LeBlanc
3:25 „Je prends un large double Americano our sortir.”
5:20 Czy film public-service o znęcaniu się nad nastolatkami w Moncton powinien zawierać dialogi w języku Chiac?
6:50 Czy Chiac to „zły francuski”?
7:50 Znak „Stop” w Nowym Brunszwiku.
9:00 Trochę akadyjskiej historii: dlaczego Moncton leży na granicy językowej.
10:30 Protesty o prawa językowe w latach 60-tych
13:30 Muzyk Gabriel Malenfant zmagał się w szkole z nauczeniem się akademickiego francuskiego.
15:31 Dano LeBlanc i przyjaciel wymyślają „Acadieman.”
Caroline Savoie występująca w Cap-Pelé, Nowy Brunszwik.
Caroline Savoie
7:00 Piosenkarka Caroline Savoie zastanawia się, dlaczego francuska telewizja nadała jej napisy.
19:25 Ile Chiac to za dużo Chiac?
19:35 Powieściopisarka France Daigle używa formalnego języka francuskiego w swojej narracji, ale jej bohaterka często mówi w Chiac.
23:13 Polityk Bernard Richard: „Mamy takie powiedzenie: 'Uczymy się francuskiego, ale łapiemy angielski.'”
27:25 „Ah papa, j’ai entendu il y a un nouveau jeu qui sort. Puis, il est pretty awesome.”
Oto inna wersja tej historii, która została wyemitowana w programie radiowym The World…