Piloci często zbierają się, aby debatować i nominować konstrukcje w kategorii „najlepiej prowadzący się model homebuilt”, a dyskusja może być ożywiona. Mało kto spodziewałby się, że amfibia o prędkości 95 mil na godzinę zostanie uwzględniona wśród kamperów, Mustangów Thunder i takich tam. A jednak, Progressive Aerodyne SeaRey LSX może z pewnością znaleźć się wśród najlepszych. Dlaczego? Czysta dobroć – ale już wyprzedzamy historię.
Kokpit. Zwróć uwagę na analogowy wskaźnik prędkości lotu, łatwy do odczytania w mgnieniu oka. W konsoli środkowej, dwa uchwyty w kształcie litery T to hamulec (z przodu) i przepustnica (z tyłu). SeaRey ma wystarczającą ładowność dla tego stylowego kokpitu, lub zbuduj prostszy kokpit dla większej ładowności. To zależy od Ciebie.
LSX jest najnowszą wersją SeaRey, dwumiejscowej „latającej łodzi” z aluminiową konstrukcją, kadłubem z włókna szklanego i powierzchniami lotnymi pokrytymi tkaniną. Silniki do wyboru to Rotax 912, 912S (najczęściej spotykany) lub cięższy, turbodoładowany 914 – zapewniający odpowiednio 80, 100 i 115 koni mechanicznych.
Nowa fabryka mieści się w Tavare na Florydzie, na północ od Orlando. Loty demonstracyjne odbywają się oczywiście z wody.
Oryginalna konstrukcja miała płytki kadłub w kształcie litery V, co dawało doskonałe osiągi na spokojnej wodzie. Kolejna modyfikacja, zwana kadłubem B, miała głębsze V dla bardziej wzburzonych wód. Ta iteracja została ostatecznie zastąpiona kadłubem C, który jest tolerancyjny dla szerokiego zakresu technik pilotażu. Chowane podwozie ewoluowało od ręcznego poprzez dwa typy elektrycznego i jest nadal udoskonalane.
(More) Evolved Amphibian
Projektant Kerry Richter słuchał pilotów i przyjmował sugestie, aby poprawić prowadzenie samolotu, co samo w sobie jest godne uwagi. Największą zmianą jest zastosowanie łożysk kulkowych w całym układzie sterowania, aby zredukować tarcie statyczne (siła potrzebna do przerwania tarcia statycznego i rozpoczęcia ruchu) oraz zwykłe, stare tarcie. Są też nowe uszczelki szczelinowe na lotkach oraz o 25% większy ogon poziomy, który teraz ma przechył, aby utrzymać końcówki z dala od chwastów.
To nie jest właściwie afloat, to jest aground. Po wynurzeniu, wejście na pokład jest łatwe, ale na pewno coś zmoczysz.
W wyniku tych zmian możesz latać LSX-em z ciśnieniem sterowania i zmysłowym odczuciem drobnych korekt, z tarciem w systemie zauważalnym tylko przez jego brak.
Kokpit demonstracyjny LSX-a, cały oświetlony. Egzotyczna awionika działa dobrze z „skoczkiem z kałuży”, dziękuję!
To dopiero początek aktualizacji Sea-Rey’a. Mankiety na zewnętrznych krawędziach natarcia, które pierwotnie służyły do ochrony przed wirowaniem, zostały usunięte, a ich funkcję zastąpiły generatory wirów. Żebra skrzydła nie są już tylko górnymi i dolnymi listwami, ale prawdziwymi żebrami z kratownicami łączącymi górę i dół, dzięki czemu dolna powierzchnia pozostaje płaska przy prędkości przelotowej z mniejszym oporem. Te zmiany w skrzydłach pozwolą na zwiększenie prędkości przelotowej o 3-5 mil/h.
Ponadto, klapy mają teraz uszczelki szczelinowe, a na lotkach i klapach jest o cal więcej cięciwy, więc prędkość przeciągnięcia jest o 7 mil/h niższa. Patrząc na to z innej perspektywy, czysta prędkość przeciągnięcia LSX jest mniej więcej taka sama jak prędkość przeciągnięcia klasycznej wersji skrzydła z pełnymi klapami. Na wodzie, niska prędkość startowa to poważna sprawa, ponieważ opór hydrodynamiczny kadłuba jest ogromnym czynnikiem wpływającym na odległość startu.
Dla obozowiczów lub tych, którzy nie pakują się lekko, za siedzeniami znajduje się duży, długi, zwężający się obszar bagażowy.
Jenny Craig Approach
Jedną z możliwości w klasycznym SeaRey był kadłub z włókna węglowego, opcja za 3000 dolarów, która pozwoliła zaoszczędzić około 70 funtów masy własnej. W LSX, standardowy kadłub z włókna szklanego został poddany programowi odchudzania bez utraty wytrzymałości, redukując przewagę wagową kadłuba z włókna węglowego do zaledwie 12 funtów. Ta niewielka oszczędność wagi nie jest warta swojej ceny, więc karbonowy kadłub nie jest już oferowany. Przy masie brutto zwiększonej z 1320 funtów do 1430, maksymalnej dla amfibii, struktura została wzmocniona, z 78 zmianami.
Jeśli chcesz spędzić część z tych oszczędności na wadze w kabinie, możesz zainstalować zgrabne wnętrze, a także osłonę silnika, która wygląda dobrze, ale zapewnia niewielką redukcję oporu – chociaż utrzyma słońce z dala od gumowych przewodów paliwowych. Opcjonalny zbiornik paliwa o pojemności 26 galonów daje 8 dodatkowych galonów, więc możesz nie tylko polecieć na wieś i z powrotem, ale także latać po okolicy, gdy już tam będziesz. Ponieważ SeaRey waży zaledwie 850 funtów bez ładunku (zazwyczaj z minimalnym wyposażeniem), zachowuje dobrą ładowność (428 funtów) nawet z pełnym opcjonalnym paliwem na pokładzie.
Wnętrze SeaRey’a może być tak pluszowe jak tylko chcesz, a ładowność jest na tyle duża, że możesz wyposażyć samolot bogato, zabrać dwie osoby i nadal być w zgodzie z prawem.
Nie wystarczy Ci ulepszeń? Składane skrzydła są w fazie rozwoju, ale nie są pokazywane ze względu na kwestie patentowe. Celem jest, aby skrzydła mogły być złożone przez jedną osobę w ciągu 20 minut, tak aby SeaRey mógł być przewożony na przyczepie.
Anchors Aweigh!
Złapałem LSX w AirVenture Oshkosh seaplane base, gdzie był uziemiony na piasku 20 stóp od brzegu. Zdejmij buty i skarpetki, zejdź na ląd, wejdź do obszernego kokpitu, zapnij pasy i odpalaj. Patrzyłem jak Richter startował z tej samej płytkiej wody, obracając SeaRey’a w miejscu z dużą mocą i zastanawiałem się jak on to robi bez ruchu do przodu. Odpowiedź jest taka, że SeaRey był na mieliźnie, co umożliwiło mu obrót. Po skierowany we właściwym kierunku, potężny wybuch mocy dostał SeaRey dzieje. Trzymaliśmy przesuwane okna zamknięte, aby pozostać suchym, ale można je otworzyć w locie.
Od lewej (rufa): przepustnica, hamulec koła, preselekcja klap i bieg. Głos przypomina, że należy się zastanowić, czy jest się skonfigurowanym na wodę czy na ląd.
Warunki były takie, że start odbywał się z wiatrem nad względnie szklistą wodą, co wydłużało rozbieg. Start trwał 14 „Mississippis”, ale Richter cytuje 12 sekund. Ten SeaRey miał turbodoładowany Rotax 914 o mocy 115 KM, co dawało nam trochę dodatkowego oomph. Podczas startu nie odczuwało się skoku do przodu, który często odczuwa się w wodnosamolotach, a SeaRey po starcie po prostu ślizgał się po falach, co było doskonałym lotem na niskim pułapie. Po starcie skręciliśmy na południe nad jeziorem Winnebago, ciesząc się widokiem ogromnych domów wzdłuż linii brzegowej i turbin wiatrowych na horyzoncie.
Pierwszą rzeczą, Richter zapytał, czy chcę zobaczyć przeciągnięcie na pełnej mocy. Odpowiedziałem: „Jasne”. „Popatrz na to” – powiedział, zdejmując stopy z pedałów steru i kładąc je płasko na podłodze. Z przepustnicą wciąż w pełni wysuniętą do przodu, Richter pociągnął drążek do tyłu i trzymał go tam. Horyzont szybko zniknął pod nosem, a ja obserwowałem, jak końcówka skrzydła przyjmuje kąt 40° w stosunku do horyzontu, podczas gdy SeaRey wznosił się jak rakieta Atlas. Po wystarczającym czasie, abyśmy zwolnili do punktu, w którym rzeczy mogłyby stać się naprawdę interesujące, spojrzałem na Richtera – jego stopy wciąż płasko na podłodze, drążek w pełni z tyłu z obiema rękami, i „Kto, ja?” na jego twarzy.
Uszczelnienia luków i lotek zwiększają prędkość przelotową. Dla powolnych samolotów każda odrobina pomaga!
W tym samym czasie SeaRey zaczął przechylać się w kierunku lotu poziomego z drążkiem wciąż cofniętym do tyłu, a następnie przechylił się o 20°, odzyskał prędkość przelotową i ponownie wyrównał poziom. Richter zwolnił ciśnienie w tylnej części drążka, co spowodowało wyrównanie lotu. Są dwa morały z tej historii: Po pierwsze, nie próbuj tego w żadnym innym samolocie, a przynajmniej w żadnym „normalnym” samolocie. Po drugie, nie próbuj uczyć przeciągnięć z włączoną mocą na SeaReyu. Nie ma w tym żadnego sensu.
Richter osłodził historię LSX mówiąc, że firma zatrudniła profesjonalnego pilota testowego do wykonania pełnej serii obrotów, ale najlepsze co udało mu się zrobić, nawet z CG poza limitem i używając wszystkich brudnych sztuczek w książce, to jeden obrót zanim SeaRey wyleciał z tego obrotu. Podczas testów, SeaRey był oprzyrządowany i wszystkie ciśnienia kontrolne i ugięcia były rejestrowane, jak również dane z powietrza. Richter powiedział również, że w jego własnych testach lotu, nie był w stanie wyciągnąć więcej niż 3,8 G, prawdopodobnie dlatego, że płatowiec o wysokim oporze – jest to amfibia, mimo wszystko – nie może zbudować i utrzymać wystarczającej prędkości, aby je wyciągnąć.
W nawiązaniu do starego F-101, nowy poziomy ogon jest o 25% większy i ma przechył, aby pomóc utrzymać końcówki z dala od chwastów.
Prowadzenie jak szalone
Nadszedł czas na ocenę właściwości pilotażowych, ale demonstracja przeciągnięcia pełnej mocy już mnie zdmuchnęła. Największą niespodzianką było to, jak zmysłowe są stery, pozwalające latać z drobnymi naciskami i delektować się wrażeniami. Chcesz manewrować samolotem tylko po to, aby cieszyć się dotykowym sprzężeniem zwrotnym, jak podczas lotu kamperem lub Pittsem, z tą różnicą, że te wylądują na wodzie tylko raz. (Tak, wiem, że jest jeden RV na pływakach.)
Najpierw przyszły rolki holenderskie, wolne i szybkie. W tych pierwszych, powoli obracasz samolot tam i z powrotem, trzymając nos prosto; w tych drugich, robisz to szybko, używając steru kierunku w fazie z lotkami. Bułka z masłem. Wolny lot, drążek do tyłu? Łatwo, a sterami możesz sterować przez cały dzień. Oznacza to, że wykwalifikowany pilot będzie w stanie łatwiej uzyskać pełną wydajność SeaRey’a na małych lądowiskach, a bezwładny pilot będzie musiał pracować o wiele ciężej na nagrodę Darwina.
Gdzieś po drodze Richter zademonstrował sposób SeaRey’a na wodny start, ale tym razem trzymał stopy na pedałach steru, aby sterować. Zrekompensował sobie tę pieszą konieczność zdejmując ręce z drążka po ustawieniu 20° klap i pełnego trymowania nosa do góry. Z pełną mocą SeaRey wszedł na stopień, przyspieszył i wzbił się w powietrze. Richter zdjął drążek po starcie, aby samolot nie wznosił się zbyt gwałtownie. Zrób taki start podczas jazdy kontrolnej z niczego nie spodziewającym się egzaminatorem i poczekaj na reakcję. Jeśli egzaminator nie zareaguje, zawsze możesz wykonać lądowanie na wodzie z 30° klapami, nie dotykając drążka. To nie jest tylko popisowy manewr, może on znacznie ułatwić lądowanie na szklistej wodzie.
Kolejną częścią demonstracji były zakręty z krokiem. Richter wykonał ostre zakręty na stopniu (z kadłubem w płaszczyźnie), używając przeciwnej lotki do utrzymania skrzydeł w poziomie, wyciągając na boki może jedną trzecią G. Jest to imponujące i oznacza, że SeaRey powinien być doskonały przy startach z krążenia z małych stawów. Nowa siedziba fabryki w Tavare na Florydzie, na północ od Orlando, znajduje się nad jeziorem o długości 2800 stóp, co jest wystarczającą powierzchnią dla SeaRey. Nawiasem mówiąc, pierwsze loty z fabryki odbywają się z wody, nie z lądu.
Lake Winnebago, kierując się na północ w stronę bazy wodnosamolotów. Wielkoformatowy GPS na środku panelu był świetny do omijania przestrzeni powietrznej i śledzenia przebytej trasy.
Come on Down
Wykonałem parę lądowań, i z całym oporem płatowca, 20° klapy daje komfortowo strome podejście do lądowania, ale jest 30° klapy, jeśli tego potrzebujesz. Sztuką jest albo wlecieć SeaReyem na wodę, albo przeciągnąć go z zerowej wysokości. Woda jest naprawdę twarda, jeśli zrzucisz lądowanie, a ja na szczęście tego nie zrobiłem. Po wylądowaniu na wodzie SeaRey szybko schodzi ze stopnia, dzięki czemu rollout jest krótki.
Podczas tej oceny lądowaliśmy tylko na wodzie, ale poprzedni lot pokazał, że SeaRey dobrze zachowuje się na kołach. Owszem, jest to skrzydło typu taildragger, ale nie stanowi szczególnego wyzwania. Co ciekawe, posiadanie jednego hamulca na obu kołach nie przeszkadza SeaRey’owi w ostrym skręcie na ziemi. Fajną cechą konstrukcyjną LSX jest to, że dźwignia hamulca znajduje się tuż przed przepustnicą. Pchnij do przodu na przepustnicę bez dotykania hamulca i jedziesz. Pociągnij do tyłu za hamulec, a on opóźni działanie przepustnicy i zacznie hamować. Przy rozbiegu, ściśnij oba razem, a otrzymasz hamulce podczas ustawiania przepustnicy gdzie chcesz, przynajmniej jeśli nie jesteś na powierzchni wody.
Specyfikacje są szacunkami producenta i są oparte na konfiguracji samolotu demonstracyjnego. Jak to się mówi, przebieg może się różnić.
Elektryczna przekładnia jest standardem w LSX, a jej główną zaletą nie jest wciąganie, lecz wysuwanie. Pchanie wypornych opon do wody w celu wylądowania może wymagać sporego wysiłku z ręczną przekładnią. Miłym akcentem jest opcjonalny system ostrzegania o podwoziu, który informuje, czy jesteś skonfigurowany do lądowania na wodzie czy na twardej powierzchni, gdy klapy się wysuwają. Standardowe klapy są manualne, ale klapy elektryczne ważą tylko kilka uncji więcej, jeśli możesz w to uwierzyć, i są dostarczane z tą elegancką czteroprzyciskową jednostką sterującą.
Kompromisy, dobrze wykonane
Każdy projekt samolotu jest kompromisem, jak mówi powiedzenie, i SeaRey jest również. Jego stosunkowo niewielka prędkość – średnio 95 mph w dwie strony na małej wysokości z silnikiem Rotax 914 – oznacza, że jeśli lecisz na jakąkolwiek odległość, będziesz miał dużo czasu, aby cieszyć się wspaniałymi widokami i sterowaniem. Ponadto skrzydła wodnosamolotu nie oczyszczają doków tak jak wysokie skrzydła większości samolotów pływających.
MoreRey został wylądowany w 3-stopowych falach w odpowiednich warunkach, ale jest to mały samolot i nie należy próbować lądować, gdy fale tworzą pole muldowe. Podczas kolacji w bazie wodnosamolotów jeden z pilotów stwierdził, że w odpowiednich warunkach nawet 6-calowe fale mogą być trudne do pokonania dla tak dużego samolotu jak Grumman Goose. Z całym szacunkiem dla niesamowitej amfibii Grummana, jest prawdopodobne, że SeaRey LSX jest słodszy w prowadzeniu z tych dwóch.
Prawdopodobnie twój najmniej ulubiony widok SeaRey’a, to kołowanie bez ciebie w nim.
Więcej informacji, zadzwoń do Progressive Aerodyne pod numer 407/902-9164 lub odwiedź www.searey.com.
Ed Wischmeyer właśnie potroił swoją średnią prędkość przelotową, wymieniając swojego AirCama na RV-8A, a zamknięta czasza pozwoli mu latać więcej tej zimy – takie są radości mieszkania w Iowa.