Stret Malakka, droga wodna łącząca Morze Andamańskie (Ocean Indyjski) i Morze Południowochińskie (Ocean Spokojny). Biegnie między indonezyjską wyspą Sumatra na zachodzie a półwyspem (zachodnią) Malezją i skrajnie południową Tajlandią na wschodzie i ma powierzchnię około 25 000 mil kwadratowych (65 000 km kwadratowych). Cieśnina ma 500 mil (800 km) długości i jest lejkowata, o szerokości zaledwie 40 mil (65 km) na południu, która rozszerza się na północ do około 155 mil (250 km) między wyspą We na Sumatrze a Przesmykiem Kra na stałym lądzie. Cieśnina wzięła swoją nazwę od portu handlowego Melaka (dawniej Malakka), który był ważny w XVI i XVII wieku na wybrzeżu Malajów.
Bernard Pierre Wolff/Photo Researchers
Encyclopædia Britannica, Inc.
W południowej części cieśniny głębokość wody rzadko przekracza 120 stóp (37 metrów) i zazwyczaj wynosi około 90 stóp (27 metrów). W kierunku północno-zachodnim dno stopniowo się pogłębia, aż do osiągnięcia około 650 stóp (200 metrów), gdy cieśnina łączy się z Basenem Andamańskim. Liczne wysepki, niektóre obramowane rafami i grzbietami piasku, utrudniają przepływ przy południowym wejściu do cieśniny. Grzbiety piasku są identyfikowane jako akumulacje materiału, który został sprowadzony przez rzeki z Sumatry.
Geologicznie cieśnina należy do Szelfu Sunda, który był rozległym, nisko położonym lądem na początku czwartorzędu (około 2,6 miliona lat temu) i wydaje się, że pozostał niezakłócony przez ruchy skorupy ziemskiej przez około 7 milionów lat. Cieśnina osiągnęła swoją obecną konfigurację po zalaniu przez polodowcowy wzrost poziomu morza wynikający z topnienia lądolodu w wyższych szerokościach geograficznych.
Przybrzeżne bagna są powszechnie spotykane po obu stronach cieśniny, a ogromny, nisko położony las bagienny leży wzdłuż wschodniego wybrzeża Sumatry. Cieśnina ulega zamuleniu po obu stronach, a w pobliżu ujść dużych rzek akrecje mułu wahają się od około 30 stóp (9 metrów) na wybrzeżu Malajów do około 650 stóp rocznie na wschodnim wybrzeżu Sumatry.
Klimat cieśniny jest gorący i wilgotny i charakteryzuje się monsunem północno-wschodnim podczas (północnej) zimy i monsunem południowo-zachodnim podczas lata. Średnia roczna suma opadów waha się od 76 cali (1,930 mm) do 101 cali (2,570 mm). Przez cały rok przez cieśninę przepływa prąd północno-zachodni. Temperatury wód powierzchniowych w cieśninie wynoszą od 87 do 88 °F (30.6 do 31.1 °C) na wschodzie i mogą być nawet o 4 °F (2.2 °C) niższe na zachodzie. Bliskość lądu i zrzuty z dużych rzek powodują niskie zasolenie cieśniny.
Jako łącznik między Oceanem Indyjskim a Morzem Południowochińskim, Cieśnina Malakka jest najkrótszą drogą morską między Indiami a Chinami, a tym samym jednym z najbardziej obleganych kanałów żeglugowych na świecie. We wczesnych czasach pomogła ona wyznaczyć kierunek głównych azjatyckich migracji ludów przez Archipelag Malajski. Cieśnina była kolejno kontrolowana przez Arabów, Portugalczyków, Holendrów i Brytyjczyków. Singapur, jeden z najważniejszych portów na świecie, znajduje się na południowym końcu cieśniny.
Pod koniec XX i na początku XXI wieku firmy naftowe założyły nowe szyby naftowe, aby eksploatować pola naftowe wzdłuż wschodniego wybrzeża Sumatry, tuż przy Szelfie Sunda. Oprócz innych statków, cieśnina umożliwia przepływanie olbrzymich tankowców pływających między polami naftowymi na Bliskim Wschodzie a portami w Japonii i innych miejscach w Azji Wschodniej.