Ważna odpowiedź na teorię Bitzera nadeszła w 1973 roku ze strony Richarda E. Vatza. Vatz uważa, że retoryka definiuje sytuację. Ponieważ kontekst wydarzeń i wybory wydarzeń można by opisywać w nieskończoność, perswazjerzy muszą wybierać, które wydarzenia uczynić częścią programu. Wybierając pewne wydarzenia, a nie inne i decydując o ich względnej wartości lub znaczeniu, tworzy się pewną obecność, czyli saliencję. Vatz cytuje Chaima Perelmana: „Przez sam fakt wybrania pewnych elementów i przedstawienia ich publiczności, implikuje się ich znaczenie i przydatność dla dyskusji. W istocie taki wybór nadaje tym elementom obecność…”
W gruncie rzeczy Vatz twierdzi, że ostatecznymi elementami wysiłków retorycznych jest walka o stworzenie dla wybranej publiczności znaczenia lub agendy, a po tym stworzeniu następuje walka o nadanie wybranej sytuacji lub faktom znaczenia. O czym przekonuje się nas do mówienia? Co, według nas, to znaczy lub oznacza? Te pytania są istotne dla zrozumienia perswazji, a nie: O czym sytuacja skłania nas do mówienia? lub, Co ona ze swej istoty oznacza? Sytuacje, które fizycznie nie zmuszają nas do zajmowania się nimi, takie jak choroby, huragany, bomby itp. nie są nieuniknionymi punktami porządku dziennego.
Wprowadza to znaczenie subiektywności w tworzeniu ram rzeczywistości społeczno-politycznej. Vatz uważa, że sytuacje są tworzone, na przykład wtedy, gdy prezydent wykorzystuje swoją funkcję ustalania porządku obrad, aby skupić się na planie opieki zdrowotnej, tworząc w ten sposób „sytuację retoryczną” (sytuację zdeterminowaną przez retorykę). Retor cieszy się w ten sposób większym autorytetem, ponieważ nie jest „kontrolowany” przez sytuację, ale tworzy ją poprzez nadanie jej znaczenia w języku. Vatz podkreśla w ten sposób konstrukcję społeczną w opozycji do realizmu czy obiektywizmu Bitzera.
Pomimo, że obie opinie są powszechnie uznawane, Vatz przyznał, że jego praca jest mniej uznana niż praca Bitzera. Vatz przyznaje, twierdząc jednocześnie, że akceptacja publiczności nie jest decydująca dla pomiaru ważności lub przewidywania przyszłej akceptacji publiczności, że „więcej artykułów i profesjonalistów w naszej dziedzinie cytuje jego perspektywę sytuacyjną niż moją perspektywę retoryczną”. Obiektywizm Bitzera jest jasny i łatwy do nauczenia jako metoda, jakkolwiek błędna według konstrukcji Vatza, dla krytyki retorycznej. Vatz twierdzi, że przedstawianie retoryki jako opartej na sytuacji szkodzi retoryce jako ważnej dziedzinie; przedstawianie retoryki jako przyczyny tego, co ludzie postrzegają jako naglące sytuacje, zwiększa znaczenie studiów retorycznych.
Vatz napisał książkę, która została opublikowana przez McGraw-Hill w 2017 r., a późniejsze wydania zostały opublikowane przez LAD Custom Publishing, 2021 Buy.ladportal.com/course-pack/view/id/121 zatytułowaną The Only Authentic Book of Persuasion: the Agenda-Spin Model, która dalej eksplikuje jego poglądy na temat perswazji, retoryki i sytuacji.
Wydawnictwo LAD Custom Publishing, 2021.