04 Dec The miasma theory
Hippocrates (460-377 p.n.e.) był pierwszym, który próbował znaleźć naukowe wyjaśnienie choroby z teorią czterech humorów (żółć, czarna żółć, flegma i krew) w organizmie, które są w równowadze w zdrowych istotach, ale poza równowagą w chorej osobie, jeśli jest nadmiar jednego z humorów. Galen (129-216 n.e.) rozwinął teorię humoralną, badając ciała ludzi, którzy ponieśli gwałtowną śmierć, aby ustalić, czy odpowiadają one tej teorii. Miazmatyczna teoria zarażania, szczególnie w przypadku cholery, plag i malarii, opiera się na teorii humoralnej Hipokratesa i Galena. Przez ponad 15 wieków panowało powszechne przekonanie, że zachorowanie na jedną z tych chorób, między innymi, jest wynikiem zachwiania równowagi humorów przez trujące opary (miazma) pochodzące z rozkładającej się materii organicznej (odpady, obornik, zwłoki itp.). Aby się wyleczyć, należało oczyścić powietrze, stąd rozpowszechniła się praktyka palenia kwiatów i aromatycznych wywarów w celu oczyszczenia powietrza. Teoria miazmy cieszyła się powszechną zgodą zarówno w czasach rzymskich, jak i w średniowieczu, a także wśród wielu lekarzy aż do pierwszej połowy XIX wieku. Teoria miazmowa stanowiła wiarygodne wyjaśnienie pogarszającej się higieny w miastach i fetoru wydobywającego się z kanalizacji podczas epidemii cholery w tamtym okresie, zwłaszcza że mniej było ognisk cholery na obszarach, gdzie powietrze nie było fetorem od oparów z kanalizacji. Społeczność medyczna była jednak w błędzie, ponieważ to nie toksyczne opary rozprzestrzeniały cholerę, ale woda skażona bakteriami cholery i zła higiena. Teoria miazmatyczna dotarła również do Włoch, gdzie odkrycie przez Filippo Paciniego bakterii cholery zostało w dużej mierze zignorowane z powodu niezłomnej wiary w nią. We Włoszech teoria miasma była również związana z malarią, która wzięła swoją nazwę od „mala aria”, co oznacza złe powietrze w języku włoskim, z bagien, gdzie żyją komary i które są w rzeczywistości wektorami pasożytów Plasmodium, które powodują malarię.