Tytus, w pełnym brzmieniu Titus Vespasianus Augustus, pierwotne imię Titus Flavius Vespasianus, (ur. 30 grudnia 39 ce – zm. 13, 81 ce), cesarz rzymski (79-81) i zdobywca Jerozolimy w 70 roku.
Kim był Tytus?
Tytus był cesarzem rzymskim w latach 79-81 CE. Znany jest również jako zdobywca Jerozolimy.
Czym zajmował się Tytus?
Tytus dowodził legionem rzymskim w Judei. W 70 r. n.e. poprowadził kampanię, której kulminacją było zdobycie i zniszczenie Jerozolimy. Tytus został cesarzem rzymskim w 79 roku. Ukończył budowę Amfiteatru Flawiuszów, lepiej znanego jako Koloseum, i otworzył go z ceremoniami trwającymi ponad 100 dni.
Jaka była rodzina Tytusa?
Ojcem Tytusa był cesarz rzymski Wespazjan. Po śmierci Tytusa w 81 r. n.e. cesarzem został jego brat Domicjan. Tytus ożenił się dwukrotnie, ale jego pierwsza żona zmarła, a z drugą rozwiódł się wkrótce po narodzinach (ok. 65 r.) jego jedynego dziecka, córki Flawii Julii, której nadał tytuł Augusta.
Po służbie w Brytanii i Niemczech, Tytus dowodził legionem pod wodzą swego ojca Wespazjana w Judei (67 r.). Po śmierci cesarza Nerona w czerwcu 68 r. Tytus energicznie promował kandydaturę ojca do korony cesarskiej. Licyniusz Mucjanus, legat Syrii, którego pogodził z Wespazjanem, uważał, że jednym z największych atutów Wespazjana jest posiadanie tak obiecującego syna i dziedzica. Natychmiast po ogłoszeniu go cesarzem w 69 r. Wespazjan powierzył Tytusowi prowadzenie wojny żydowskiej, a zakrojona na szeroką skalę kampania w 70 r. zakończyła się zdobyciem i zniszczeniem Jerozolimy we wrześniu. (Łuk Tytusa, wciąż stojący przy wejściu na Forum Romanum, upamiętniał jego zwycięstwo.)
Erich Lessing/Art Resource, Nowy Jork
Zwycięskie oddziały w Palestynie namawiały Tytusa, by zabrał je ze sobą do Italii; podejrzewano, że działali na jego namowy i że rozważał on jakieś wyzwanie rzucone ojcu. Ostatecznie jednak wrócił sam latem 71 roku, zwyciężył wspólnie z Wespazjanem i został dowódcą gwardii pretorianów. Otrzymał też władzę trybunalską i był współpracownikiem ojca w cenzurze w 73 r. oraz w kilku konsulatach. Mimo że Wespazjan na różne sposoby unikał uczynienia Tytusa równym sobie, syn stał się militarnym ramieniem nowego księstwa i jest opisywany przez Suetoniusza jako particeps atque etiam tutor imperii („udziałowiec, a nawet opiekun imperium”). Jako taki poniósł niepopularność, którą pogorszyły jego stosunki z Bereniką (siostrą syryjskiego Heroda Agryppy II), która mieszkała z nim przez pewien czas w pałacu i miała nadzieję zostać jego żoną. Rzymianie mieli jednak w pamięci Kleopatrę, a małżeństwo z królową Wschodu budziło odrazę opinii publicznej. Dwukrotnie niechętnie musiał ją odwołać, za drugim razem tuż po śmierci Wespazjana.
W 79 r. Tytus stłumił spisek, niewątpliwie dotyczący sukcesji, ale gdy Wespazjan zmarł 23 czerwca, odniósł sukces szybko i pokojowo. Jego stosunki z bratem Domicjanem były złe, ale pod innymi względami jego krótkie rządy cieszyły się w Rzymie niespodziewaną popularnością. Był niezwykle przystojny, kulturalny i sympatyczny; Suetoniusz nazwał go „ulubieńcem ludzkości”. Swój sukces zawdzięczał w dużej mierze hojnym wydatkom, częściowo czysto osobistym, ale częściowo publicznym, takim jak pomoc dla Kampanii po wybuchu Wezuwiusza w 79 r. i odbudowa Rzymu po pożarze w 80 r. Ukończył budowę Amfiteatru Flawiuszów, bardziej znanego jako Koloseum, i otworzył go z uroczystościami trwającymi ponad 100 dni. Jego nagła śmierć w wieku 41 lat została podobno przyspieszona przez Domicjana, który został jego następcą jako cesarz.
Tytus ożenił się dwukrotnie, ale jego pierwsza żona zmarła, a z drugą rozwiódł się wkrótce po urodzeniu (ok. 65 r.) jedynego dziecka, córki Flawii Julii, której nadał tytuł Augusta. Wyszła ona za mąż za swego kuzyna Flawiusza Sabina, ale po jego śmierci w 84 r. żyła otwarcie jako kochanka swego wuja Domicjana.