Wstęp: Węzły chłonne przytchawicze odbierają chłonkę z krtani, podgłośni, przełyku, tarczycy i tchawicy. Ocenia się, że przerzuty do tych węzłów występują u około 10-30% chorych na raka krtani, podgłośni lub przełyku szyjnego. Przerzuty te mogą prowadzić do najtragiczniejszego powikłania po laryngektomii całkowitej, jakim jest nawrót stomalny. Węzły chłonne przytchawicze są niedostępne do badania palpacyjnego i ultrasonograficznego.
Cel: Celem pracy była ocena przydatności tomografii komputerowej, rezonansu magnetycznego i klinicznego badania śródoperacyjnego w poszukiwaniu powiększonych węzłów chłonnych przytchawiczych.
Materiał i metody: Badanie przeprowadzono u 15 chorych z zaawansowanym rakiem krtani i/lub podgłośni. U wszystkich chorych wykonano badanie palpacyjne i ultrasonograficzne szyi, w 7 przypadkach tomografię komputerową, a w kolejnych 8 przypadkach rezonans magnetyczny szyi. U wszystkich operowanych chorych (14 przypadków) przeprowadzono dokładne poszukiwanie powiększonych węzłów chłonnych przytchawiczych w czasie operacji.
Wyniki: W badaniu palpacyjnym i ultrasonograficznym szyi u żadnego z chorych nie stwierdzono powiększonych węzłów chłonnych przytchawiczych. Tomografia komputerowa wykazała jeden powiększony węzeł chłonny przedgardłowy u jednego chorego. Rezonans magnetyczny wykazał u jednego chorego powiększony węzeł chłonny przedtchawiczny. Podczas operacji stwierdzono jeden powiększony węzeł chłonny przytchawicze, który nie był widoczny w badaniu MRI. Wszystkie te węzły patologicznie nie dawały przerzutów.
Wnioski: Analiza stanu węzłów chłonnych przytchawiczych jest bardzo istotna w profilaktyce nawrotów stomii po laryngektomii całkowitej. Jednak przedoperacyjna ocena tych węzłów jest bardzo trudna i ograniczona. Wydaje nam się, że najlepszym sposobem oceny stanu węzłów chłonnych przytchawiczych jest śródoperacyjna eksploracja okolicy między tchawicą a przełykiem i wycięcie nawet luźnych tkanek do badania patologicznego.