Edward B. Titchener: The Complete Iconophile
Anglik, Edward B. Titchener, stał się jednym z najbardziej wpływowych studentów Wundta. Po ukończeniu studiów u Wundta, Titchener przeniósł się do Stanów Zjednoczonych i został profesorem psychologii w Cornell, gdzie, poza tym, że był odpowiedzialny za przetłumaczenie wielu bardziej eksperymentalnie zorientowanych prac Wundta na język angielski, założył dobrze prosperującą szkołę dla absolwentów i energiczny program badawczy (Tweney, 1987). Pomimo faktu, że poglądy filozoficzne i teoretyczne Wundta i Titchenera, a także ich metodologia naukowa, różniły się w istotny sposób (Leahey, 1981), Titchener, znacznie bardziej niż większość jego urodzonych w Ameryce kolegów, podzielał wizję Wundta psychologii jako czystej nauki, o zasadniczo filozoficznych, a nie pragmatycznych celach, i zyskał reputację czołowego ucznia i przedstawiciela Wundta w świecie anglojęzycznym. Nie interesowała go jednak völkerpsychologie jego mistrza. Titchener był pod głębokim wpływem pozytywistycznego optymizmu co do zakresu nauki i miał nadzieję na eksperymentalne badanie nawet „wyższych” procesów myślowych (Danziger, 1979, 1980). W ten sposób starał się przesunąć metodę kontrolowanej introspekcji laboratoryjnej daleko poza granice, które Wundt tak starannie dla niej wyznaczył. Choć z pewnością wiedział, dlaczego Wundt odrzucił introspekcję jako metodę badania tych procesów, wierzył, że jej pułapek można uniknąć, jeśli introspekcjoniści zostaną odpowiednio przeszkoleni. Dlatego też ważną częścią edukacji psychologa w laboratorium Titchenera był rygorystyczny trening w zakresie wiarygodnej introspekcji (Titchener, 1901-5; Schwitzgebel, 2004).
Titchener wydaje się być zarówno szczególnie żywym wyobrażeniowcem, jak i głęboko wierzącym w poznawcze znaczenie wyobrażeń. Studiował brytyjską filozofię empiryczną podczas studiów w Oksfordzie i był świadomy argumentu Berkeleya, że „ogólne idee” (tj. obrazy mentalne, które same w sobie reprezentują rodzaje lub kategorie rzeczy, a nie szczegóły) są niewyobrażalne (zob. rozdział 2.3.3). Wielu filozofów uważa dziś argument Berkeleya za równoznaczny z obaleniem tradycyjnej teorii, że obrazy (idee) są podstawowymi nośnikami myśli i że stanowią one podstawę znaczenia językowego. Jeśli obrazy mentalne mogą jedynie, wewnętrznie reprezentować partykularyzmy, jak twierdził Berkeley, to z pewnością są one nieodpowiednie do uzasadnienia znaczeń ogólnych, kategorycznych terminów, które są fundamentalne dla myśli i języka. Titchener jednak zdecydowanie odrzucił twierdzenie Berkeleya, nie dlatego, że znalazł wadę w jego logice, ale ze względów introspekcyjnych. Komentując uwagę Berkeleya o niemożności posiadania idei (obrazu) ogólnego trójkąta (Berkeley, 1734, Wprowadzenie XIII), Titchener odpowiada:
Ale mogę całkiem dobrze uzyskać … trójkąt, który nie jest trójkątem w ogóle i wszystkimi trójkątami w jednym i tym samym czasie. Jest to mętna rzecz, przychodząca i odchodząca z chwili na chwilę: wskazuje na dwa ortree czerwone kąty, z czerwonymi liniami pogłębiającymi się do czerni, widziane na ciemnozielonej ziemi. Nie ma go tam wystarczająco długo, aby powiedzieć, czy kąty łączą się, tworząc kompletną figurę, a nawet czy wszystkie trzy niezbędne kąty są dane. Niemniej jednak, oznacza to trójkąt; jest to ogólna idea trójkąta według Locke’a (Titchener, 1909).
Oczywiście, Titchener był w pełni świadomy, że opisany tu obraz jest całkowicie idiosynkratyczny. Chciał jednak stwierdzić, że takie obrazy (ze względu nie tyle na ich indywidualne, wewnętrzne cechy, co na ich miejsce w całej sieci skojarzeniowej wyobrażeń) niosą ze sobą znaczenie, a zatem nadają się do tego, by być nośnikami myśli. Opisał też przykłady własnych wizualizacji abstrakcyjnych pojęć (takich jak samo pojęcie znaczenia: „niebiesko-szara końcówka pewnego rodzaju czerpaka (…) drąży ciemną masę czegoś, co wydaje się być plastikowym materiałem”), a nawet twierdził, że doświadcza wyobrażeniowych znaczeń łączników takich jak ale (Titchener, 1909). Titchener wyraźnie twierdził, że (wraz z rzeczywistymi doznaniami i uczuciami emocjonalnymi) treści umysłowe są wyobrażeniami umysłowymi.