Hoarding disorder charakteryzuje się trudnością w pozbywaniu się lub rozstaniu z posiadanymi przedmiotami niezależnie od ich rzeczywistej wartości, jak również, w większości przypadków, uporczywym nabywaniem przedmiotów. Posiadłości gromadzone są w dużych ilościach, które wypełniają i zagracają aktywną przestrzeń życiową do tego stopnia, że ich zamierzone wykorzystanie nie jest już możliwe, co prowadzi do znacznego upośledzenia funkcjonowania i/lub dystresu. Oszczędzanie i trudności w pozbywaniu się przedmiotów wydają się być związane z subiektywnymi przekonaniami o instrumentalnej, sentymentalnej lub wewnętrznej wartości przedmiotów. Pomimo znaczącego wpływu na jednostkę, rodzinę i społeczność, do niedawna zaburzenie to było „zaniedbywanym” zjawiskiem klinicznym. Ostatnie badania mające na celu poznanie i zrozumienie tego zjawiska doprowadziły do istotnych zmian dotyczących statusu diagnostycznego i interwencji terapeutycznych. Zostało ono sklasyfikowane jako odrębna jednostka diagnostyczna w najnowszym wydaniu Diagnostycznego i Statystycznego Podręcznika Zaburzeń Psychicznych Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders of the American Psychiatric Association-5th ed. (DSM-5). Hoarding nie jest już uważany za objaw zaburzenia obsesyjno-kompulsywnego lub obsesyjno-kompulsywnego zaburzenia osobowości i jest obecnie zaliczany do spektrum zaburzeń kompulsywnych. Do tej pory model poznawczy zaburzenia objawiającego się chomikowaniem jest główną, szeroko akceptowaną, klinicznie i empirycznie wspieraną ramą teoretyczną dla zrozumienia jego cech. Model poznawczy oferuje wyjaśnienie czynników predysponujących, wywołujących i utrwalających zaburzenie, jak również podstawę do opracowania specyficznych interwencji terapeutycznych. Model poznawczy konceptualizuje zaburzenie chomikowania jako rezultat czterech czynników: osobowościowej podatności (dziedziczność, wczesne doświadczenia i wydarzenia życiowe, cechy osobowości, trudności interpersonalne), trudności w przetwarzaniu informacji (deficyty uwagi, pamięci, funkcji wykonawczych, takich jak podejmowanie decyzji i kategoryzacja), nieprzystosowawczych treści poznawczych (znaczenie posiadanych przedmiotów, emocjonalne przywiązanie do przedmiotów, dysfunkcjonalne przekonania w odniesieniu do zdolności mnemotechnicznych i znaczenia pamięci), poprzez które zachowania związane z chomikowaniem są wzmacniane i wreszcie instalacji (wzmocnienie pozytywne i negatywne, skojarzenie z pozytywnymi lub negatywnymi emocjami np.przyjemność w odniesieniu do nabywania/oszczędzania i lęk lub dyskomfort w odniesieniu do pozbywania się). Celem tego artykułu jest poinformowanie o tym nowym zaburzeniu, z naciskiem na najnowsze dane dotyczące jego fenomenologii, oraz dostarczenie szczegółowego opisu modelu poznawczego. Wreszcie, przedstawiono krótką wzmiankę na temat interwencji psychoterapeutycznych i farmakologicznych. Hoarding Disorder jest trudnym do leczenia problemem klinicznym. U pacjentów często obserwuje się słaby wgląd, ego-syntoniczny charakter objawów oraz oporność na leczenie. Konieczne jest dalsze doskonalenie interwencji terapeutycznych w celu poprawy skuteczności i przeciwdziałania wysokiemu odsetkowi osób rezygnujących z leczenia.