Articles

Talen van Moldavië

Posted on
Main artikel: Roemeense taal
Zie ook: Moldavische taal, Controverse over taalkundige en etnische identiteit in Moldavië, en Moldovenisme

In de staatstaalwet van 1989 van de voormalige Moldavische Socialistische Sovjetrepubliek werd het Moldavisch, geschreven in het Latijnse schrift, uitgeroepen tot de enige staatstaal, met de bedoeling dat het zou dienen als primair communicatiemiddel tussen alle burgers van de republiek. De wet spreekt van een gemeenschappelijke Moldavisch-Roemeense taalidentiteit. Tot 1989 gebruikte Moldavië het cyrillische alfabet voor het schrijven van een taal die op dat moment niet verschilde van het standaard Roemeens uit Boekarest; in een deel van Moldavië, de afgescheiden Pridnestrovische Moldavische Republiek, wordt het oude schrift nog gebruikt op scholen en op straatnaamborden. Zelfs na de overschakeling op het Latijnse alfabet blijven sommige Moldavische ambtenaren volhouden dat de aangewezen “staatstaal” een oost-romaans idioom is dat op de een of andere manier losstaat van het Roemeens.

In 1991 werd in de Onafhankelijkheidsverklaring van Moldavië het Roemeens als officiële taal genoemd.

Op 9 september 1994 bevestigde de Academie van Wetenschappen van Moldavië het met redenen omklede wetenschappelijke advies van filologen uit de Republiek en daarbuiten (goedgekeurd bij het besluit van het Presidium van de Academie van Wetenschappen van Moldavië van 9.09.94), volgens welke de juiste naam van de staatstaal (officieel) van de Republiek Moldavië het Roemeens is.

In de grondwet van Moldavië van 1994 stond dat “de nationale taal van de Republiek Moldavië het Moldavisch is, en het schrift ervan is gebaseerd op het Latijnse alfabet.”

In december 2013 oordeelde het Constitutionele Hof van Moldavië dat de Onafhankelijkheidsverklaring voorrang heeft op de Grondwet, en dat de staatstaal “Roemeens” moet worden genoemd.

De meeste taalkundigen beschouwen literair Roemeens en Moldavisch als identiek, waarbij in bepaalde politieke contexten het glottonym “Moldavisch” wordt gebruikt. In 2003 nam de communistische regering van Moldavië een politieke resolutie aan over “Nationale politieke opvatting”, waarin stond dat een van haar prioriteiten het behoud van de Moldavische taal was. Dit was een voortzetting van de door de Sovjet-Unie geïnspireerde politieke nadruk.

Sinds de Onafhankelijkheidsverklaring van 1991 wordt deze taal in het onderwijs en bij verwijzingen op scholen “Roemeens” genoemd.

In de volkstelling van 2004 verklaarden 2.564.542 mensen (75,8% van de bevolking van het land) dat hun moedertaal “Moldavisch” of “Roemeens” was; 2.495.977 mensen (73,8%) spreken deze taal als eerste taal in het dagelijks gebruik. De taal is niet alleen de eerste taal van 94,5% van de etnische Moldaviërs en 97,6% van de etnische Roemenen, maar wordt ook als eerste taal gesproken door 5,8% van de etnische Russen, 7,7% van de etnische Oekraïners, 2,3% van de etnische Gagaoezen, 8,5% van de etnische Bulgaren, 8,5% van de Roemenen en 2,5% van de etnische Russen.7% van de etnische Bulgaren, en 14,4% van de andere etnische minderheden.

De volkstelling van 2014 maakte melding van naar schatting 2.998.235 mensen (zonder Transnistrië), waarvan 2.804.801 daadwerkelijk door de telling werden bestreken. Onder hen verklaarden 2.068.068 of 73,7% zich Moldaviër en 192.800 of 6,9% Roemeen… Sommige organisaties zoals de Liberale Partij van Moldavië hebben de resultaten van de volkstelling bekritiseerd en beweerd dat Roemenen 85% van de bevolking uitmaken en dat de volkstellingsambtenaren de respondenten onder druk hebben gezet om zichzelf Moldaviërs te noemen in plaats van Roemenen en met opzet hebben nagelaten respondenten uit de steden te tellen, die zichzelf eerder als Roemenen zullen verklaren in plaats van Moldaviërs

Volgens de volkstelling van 2014 hebben 2 720 377 mensen geantwoord op de vraag over “taal die gewoonlijk wordt gebruikt voor communicatie”. 2.138.964 mensen of 78,63% van de inwoners van Moldavië (zelf) hebben Moldavisch/Roemeens als eerste taal, waarvan 1.486.570 (53%) het Moldavisch en 652.394 (23,3%) het Roemeens hebben verklaard.

Hoewel in Chisinau het percentage mensen dat Roemeens in tegenstelling tot Moldavisch verklaarde groter is – 43,3% vs 33%.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *