McCarthyism, nazwa nadana okresowi w historii USA, w którym senator Stanów Zjednoczonych Joseph McCarthy z Wisconsin przeprowadził serię dochodzeń i przesłuchań w latach 50-tych w celu ujawnienia rzekomej komunistycznej infiltracji różnych obszarów rządu USA. Od tego czasu termin ten stał się nazwą określającą zniesławienie charakteru lub reputacji poprzez szeroko nagłaśniane, bezkrytyczne zarzuty, zwłaszcza na podstawie bezpodstawnych oskarżeń.
Byron Rollins/AP
Co to jest McCarthyism?
McCarthyism jest częścią okresu Red Scare w historii USA w późnych latach 40. i 50. XX wieku. W tym czasie senator z Wisconsin Joseph McCarthy przeprowadził serię dochodzeń i przesłuchań w celu ujawnienia domniemanej infiltracji komunistycznej w różnych obszarach rządu USA. Inne aspekty czerwonego strachu obejmowały Komisję ds. Działalności Nieamerykańskiej (House Un-American Activities Committee) i czarną listę Hollywood. Termin McCarthyism stał się od tego czasu nazwą dla zniesławienia charakteru lub reputacji przez bezkrytyczne oskarżenia na podstawie bezpodstawnych zarzutów.
Co doprowadziło do McCarthyismu?
Pomysł, że należy chronić się przed ludźmi dążącymi do obalenia rządu Stanów Zjednoczonych, zakorzenił się na początku XX wieku. Postępy poczynione przez Związek Radziecki po II wojnie światowej, w połączeniu ze zwycięstwem Chińskiej Partii Komunistycznej w 1949 r. w ustanowieniu Chińskiej Republiki Ludowej i widoczną niezdolnością Stanów Zjednoczonych do zapobiegania rozprzestrzenianiu się komunizmu, były jednymi z czynników powodujących strach przed infiltracją komunistyczną w Stanach Zjednoczonych.
Jak rozpoczął się McCarthyism?
W 1950 r. Joseph McCarthy, który został wybrany do Senatu USA w 1946 r., wygłosił przemówienie w Wheeling w Zachodniej Wirginii, w którym stwierdził, że Stany Zjednoczone są zaangażowane w „bitwę między komunistycznym ateizmem a chrześcijaństwem” i oświadczył, że ma „tutaj w mojej ręce” listę dużej liczby komunistów pracujących w Departamencie Stanu – liczbę, którą podawał w różnych momentach jako 205, 81 i 57. Oskarżenia te wywołały dochodzenia i sprawiły, że McCarthy i jego poszukiwania komunistycznych przewrotów w rządzie amerykańskim znalazły się w centrum uwagi.
Kiedy i jak zakończył się McCarthyizm?
Oskarżenia Josepha McCarthy’ego o infiltrację komunistyczną w Korpusie Sygnałowym Armii Stanów Zjednoczonych oraz oskarżenia armii, że McCarthy starał się o preferencyjne traktowanie niedawno powołanego do wojska współpracownika, doprowadziły do 36-dniowych transmitowanych przez telewizję przesłuchań senackich, znanych jako przesłuchania McCarthy’ego, które rozpoczęły się w kwietniu 1954 roku. Punktem kulminacyjnym było oskarżenie McCarthy’ego o to, że prawnik armii, Joseph N. Welch, zatrudniał człowieka, który kiedyś należał do komunistycznej grupy frontowej, na co Welch odpowiedział: „Czy nie ma pan wreszcie poczucia przyzwoitości? Czy nie ma pan już poczucia przyzwoitości?”. W 1954 roku dziennikarz Edward R. Morrow w swoim programie informacyjnym See It Now nakręcił reportaż o McCarthym. Opinia publiczna zwróciła się przeciwko McCarthy’emu, a Senat wystawił mu cenzurkę.
Jakie były skutki McCarthyismu?
Oskarżenia Josepha McCarthy’ego, że różne jednostki rządowe były zarażone komunistami lub sympatykami komunizmu, były w większości nieudokumentowane i nie był on w stanie przedstawić wiarygodnych zarzutów przeciwko żadnej osobie lub instytucji. Mimo to jego oskarżenia spowodowały, że niektórzy ludzie stracili pracę, a inni spotkali się z powszechnym potępieniem. Prześladowanie niewinnych osób pod zarzutem bycia komunistą i wymuszony konformizm, jaki ta praktyka wywoływała w życiu publicznym, nazwano McCarthyismem.
McCarthy został wybrany do Senatu w 1946 roku i zyskał rozgłos w 1950 roku, kiedy w przemówieniu w Wheeling, w Zachodniej Wirginii, stwierdził, że 57 komunistów przeniknęło do Departamentu Stanu, dodając:
Jedną z rzeczy, o których należy pamiętać w dyskusji o komunistach w naszym rządzie, jest to, że nie mamy do czynienia ze szpiegami, którzy dostają trzydzieści srebrników za kradzież planów nowej broni. Mamy do czynienia z o wiele bardziej złowrogim rodzajem działalności, ponieważ pozwala ona wrogowi na prowadzenie i kształtowanie naszej polityki.
Późniejsze poszukiwania komunistów przez McCarthy’ego w Centralnej Agencji Wywiadowczej, Departamencie Stanu i innych miejscach uczyniły z niego postać niezwykle polaryzującą. Po ponownym wyborze McCarthy’ego w 1952 roku, uzyskał on przewodnictwo Komisji ds. Operacji Rządowych Senatu i jej Stałego Podkomitetu Śledczego. Przez następne dwa lata był nieustannie w centrum uwagi, prowadząc dochodzenia w różnych departamentach rządowych i przesłuchując niezliczonych świadków na temat ich podejrzeń o komunistyczne powiązania. Choć nie udało mu się stworzyć wiarygodnego oskarżenia przeciwko komukolwiek, jego barwne i sprytnie przedstawione zarzuty spowodowały, że niektóre osoby straciły pracę, a inne zostały powszechnie potępione.
McCarthyism zarówno osiągnął swój szczyt, jak i rozpoczął swój upadek podczas „przesłuchań McCarthy’ego”: 36 dni transmitowanych przez telewizję przesłuchań śledczych prowadzonych przez McCarthy’ego w 1954 roku. Po zwołaniu najpierw przesłuchań w sprawie ewentualnego szpiegostwa w Laboratoriach Inżynieryjnych Korpusu Sygnałowego Armii w Fort Monmouth, New Jersey, młodszy senator zwrócił uwagę swojej komisji ścigającej komunistów na zupełnie inną sprawę – pytanie, czy armia awansowała dentystę, który odmówił odpowiedzi na pytania Komisji ds. Przesłuchania osiągnęły punkt kulminacyjny, gdy McCarthy zasugerował, że prawnik armii, Joseph Welch, zatrudnił człowieka, który swego czasu należał do komunistycznej grupy frontowej. Welch odpowiedział senatorowi: „Czy nie ma pan wreszcie poczucia przyzwoitości? Czy nie ma pan już poczucia przyzwoitości?” – zdyskredytował McCarthy’ego i pomógł opinii publicznej obrócić się przeciwko niemu. Co więcej, McCarthy’emu zaszkodziła w końcu przenikliwa i zręczna krytyka dziennikarza Edwarda R. Murrowa. Druzgocący wywiad telewizyjny Murrowa na temat McCarthy’ego, przeprowadzony w jego programie See It Now, ugruntował jego pozycję jako najlepszego dziennikarza tamtych czasów. McCarthy został ocenzurowany za swoje postępowanie przez Senat, a w 1957 roku zmarł. Choć McCarthyizm zakończył się wraz z upadkiem senatora, termin ten wciąż jest obecny we współczesnym dyskursie politycznym.