By Emily Powers and Bella Sanchez
Imani Perry’s Looking for Lorraine: The Radiant and Radical Life of Lorraine Hansberry to przełomowa biografia wielokrotnie nagradzanej dramatopisarki, aktywistki i artystki Lorraine Hansberry. Jeśli ktoś wie cokolwiek o Lorraine (Perry odnosi się do niej jako do Lorraine w całej książce, wyjaśniając dlaczego to robi), pamięta, że była ona autorką Rodzynki w słońcu, wielokrotnie nagradzanej sztuki o rodzinie borykającej się z problemami rasy, klasy, edukacji i tożsamości w Chicago. Niezwykłe życie Lorraine często sprowadzane jest w klasach do tego jednego faktu – o ile w ogóle jest nauczane.
Papiery Lorraine, w tym jej listy i niepublikowane prace, przez lata pozostawały prywatne, a opinia publiczna słyszała jedynie szepty lub półprawdy o niektórych z najważniejszych aspektów tożsamości Lorraine: jej seksualności i radykalnych skłonnościach politycznych. W 2014 roku organizacja Lorraine Hansberry Literary Trust opublikowała mnóstwo nigdy wcześniej niewidzianych listów, pism i wpisów do dziennika, „jej serce i umysł przelane na papier”. Perry wczytał się w te strony i cztery lata później napisał Looking for Lorraine. W książce, czytelnicy otrzymują kawałki Perry, jak ona opisuje swoją podróż z Lorraine, szczegółowo opisując swoje myśli jako wielbiciel i biograf.
Perry naprawdę ożywia Lorraine w tej intymnej książce. Chciałabym być przyjaciółką Lorraine, albo przynajmniej muchą na ścianie podczas niektórych z jej namiętnych dyskusji o polityce, rasie, literaturze i sztuce z przyjaciółmi i kolegami. To wydaje się nielogiczne, że ktoś, kto był tak twórczy, tak pełen życia, śmiechu i osiągnięć, miał tak tragicznie krótkie życie. Lorraine zmarła w wieku trzydziestu czterech lat na raka trzustki. Oto dziewięć radykalnych i promiennych faktów z Looking for Lorraine, które przybliżą wam jedną z najbardziej utalentowanych, charyzmatycznych, a jednocześnie najmniej rozumianych, Czarnych artystek.
***
Fakt 1: Jedyny fakt, który być może już znacie! Lorraine Hansberry była pierwszą Czarną kobietą, której sztuka została wyprodukowana na Broadwayu. Była również najmłodszą dramatopisarką i pierwszą czarnoskórą laureatką prestiżowej nagrody Drama Critic’s Circle Award for Best Play.
Fakt 2: Lorraine wychowała się w południowej części Chicago. Kiedy była młoda, jej rodzina walczyła z segregacją rasową, próbując kupić dom, który był objęty przymierzem ograniczającym ze względów rasowych – co doprowadziło do sprawy w Sądzie Najwyższym Hansberry przeciwko Lee.
Fakt 3: Lorraine była utalentowaną artystką wizualną. W college’u brała lekcje scenografii i rzeźby, a swój pokój w akademiku zamieniła w studio artystyczne.
Fakt 4: Lorraine pracowała w progresywnej czarnej Freedom Newspaper (wydawanej przez Paula Robesona) z W. E . B. Du Bois, który służył jako jeden z jej mentorów. Gazeta publikowała artykuły o ruchach feministycznych, globalnych walkach antykolonialnych i krajowym aktywizmie przeciwko prawu Jima Crowa. Lorraine identyfikowała się jako amerykańska radykałka i wierzyła, że ekstremalne zmiany są konieczne, aby walczyć z rasizmem i niesprawiedliwością na arenie międzynarodowej. Perry wyjaśnia, że choć termin „radykał” kojarzy się negatywnie, dla Lorraine „amerykański radykalizm był zarówno pasją, jak i zobowiązaniem. Był w istocie wymogiem ludzkiej przyzwoitości” (150).
Fakt 5: Lorraine od najmłodszych lat była aktywistką polityczną. Była przewodniczącą rozdziału Young Progressives of America w swoim college’u, pracowała przy kampanii prezydenckiej Henry’ego Wallace’a. Jej przyjaciółka Nina Simone powiedziała, że „nigdy nie rozmawiałyśmy o mężczyznach, ubraniach czy innych takich nieistotnych rzeczach, kiedy się spotykałyśmy. To zawsze były rozmowy o Marksie, Leninie i rewolucji – prawdziwe babskie gadanie.”
Fakt 6: W 1963 roku spotkała się z prokuratorem generalnym Robertem F. Kennedym w Nowym Jorku, kilka dni po protestach i zamieszkach w Birmingham w Alabamie (wraz z bliskim przyjacielem Jamesem Baldwinem, Harrym Belafonte, Clarence’em Jonesem i Jerome’em Smithem, między innymi). Lorraine była pełna wdzięku, opanowana i elegancka (dziennikarze i krytycy zawsze wspominali o jej filigranowej sylwetce lub „stylu uczelnianym”), ale potrafiła być lodowata i konfrontacyjna, gdy wymagała tego sytuacja – a czasami wymagała. Grupa powiedziała Kennedy’emu, że rząd federalny nie robi wystarczająco dużo, aby chronić prawa obywatelskie Afroamerykanów, ale prokurator generalny nie zgodził się z tym. Baldwin pamięta:
„Jej twarz zmieniła się i zmieniła, sposób Sojourner Truth twarz musiała zmienić i zmieniła … . 'Chcielibyśmy,' powiedziała Lorraine, 'od ciebie, moralnego zaangażowania'. Nie odwrócił się od niej, jak wcześniej od Jerome’a. Wyglądał na obrażonego – zdawał się czuć, że marnuje swój czas… Wtedy ona się uśmiechnęła. I cieszę się, że nie uśmiechała się do mnie. Wyciągnęła rękę. Powiedziała: 'Do widzenia, panie prokuratorze generalny', po czym odwróciła się i wyszła z pokoju. Poszliśmy za nią.” (James Baldwin, The Cross of Redemption)
Fakt 7: Piosenka Niny Simone „To Be Young, Gifted and Black” została napisana ku pamięci jej bliskiej przyjaciółki Lorraine. Piosenkę tę nagrali również tacy artyści jak Aretha Franklin i Donny Hathaway. Tytuł piosenki pochodzi z przemówienia, które wygłosiła do młodych ludzi.
Młodzi, utalentowani i czarni
Musimy zacząć mówić naszym młodym
There’s a world waiting for you
This is a quest that’s just begun
Fakt 8: Choć wyszła za mąż za mężczyznę, Lorraine identyfikowała się jako lesbijka. Ryzykując publiczną cenzurę i proces bycia ujawnioną szerszej społeczności, dołączyła do Córek Bilitis, organizacji lesbijskiej, i złożyła listy i krótkie opowiadania do queerowych publikacji Ladder i ONE. W jednym ze swoich opowiadań, „The Anticipation of Eve”, Lorraine opisuje moment, w którym główna bohaterka Rita ma zobaczyć swoją kochankę Eve, używając bujnego, czułego języka:
Mogłam myśleć tylko o kwiatach rosnących ślicznie i dziko gdzieś przy autostradach, o każdej ślicznej melodii, jaką kiedykolwiek słyszałam. Mogłem myśleć tylko o pięknie, odizolowanym i niezrozumianym, ale wciąż pięknym… Pewnego dnia być może mógłbym trzymać w ręku mój sekret i śpiewać o nim wzgardliwym, ale jeśli nie, przetrwałbym więcej niż przetrwał (86).
W słowach Perry’ego, ten moment oddaje „napięcie … między oczekiwaniami rodziny i płci oraz sposób, w jaki homofobia mogła zmiażdżyć intymność w najbardziej rozdzierający serce sposób, nawet gdy romantyczna miłość robiła dla niej miejsce” (86).
Fakt 9: To nie jest główny kamień milowy w życiu Lorraine, ale jest zbyt fascynujący, by go nie uwzględnić). W kwietniu 1960 roku napisała fascynującą listę tego, co lubiła i czego nienawidziła. Wśród „lubianych”: jej homoseksualizm, Eartha Kitt, i ten pierwszy drink szkockiej. Wśród „nienawiści”: bycie proszoną o przemówienie, skurcze, rasizm, jej homoseksualizm i głupi mężczyźni.
O autorach
Emily Powers dołączyła do Beacon w 2016 roku po trzech latach pracy w Cornell University Press. Wcześniej pracowała jako stażystka w UN Refugee Agency i Harvard Common Press. Jest absolwentką Le Moyne College. Można ją śledzić na Twitterze pod adresem @emilykpowers.
Bella Sanchez jest niedawną absolwentką Boston University i stażystką w dziale marketingu Beacon Press.